Σάββατο 28 Δεκεμβρίου 2024

Τα αιτήματα του Ερντογάν για την Ιερουσαλήμ θα μπορούσαν να εγείρουν ερωτήματα για την κυριαρχία της Κωνσταντινούπολης

Οι ενέργειες του Τούρκου Προέδρου διαψεύδουν τις δηλώσεις των διπλωματών του ότι η Τουρκία δήθεν σέβεται και προστατεύει τη χριστιανική και εβραϊκή κληρονομιά της.


Του Michael Rubin για το Middle East Forum
Απόδοση κειμένου CosmoStatus


Στις 22 Δεκεμβρίου 2024, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συγκέντρωσε πλήθος ισλαμιστών υποστηρικτών του στο Μαρντίν, όχι μακριά από τα σύνορα με τη Συρία. Καθώς οι υποστηρικτές του φώναζαν: «Πρόεδρε, οδήγησέ μας στην Ιερουσαλήμ», ο Ερντογάν έκανε μια παύση και μετά είπε: «Η υπομονή φέρνει τη νίκη». Τα σχόλια αυτά έγιναν λιγότερο από πέντε μήνες αφότου φάνηκε να απειλεί με πόλεμο το Ισραήλ.

Οι τελευταίες απειλές του Ερντογάν δεν ήταν αυθόρμητες. Την 1η Οκτωβρίου 2020, ο Ερντογάν δήλωσε: «Η Ιερουσαλήμ είναι η πόλη μας». Η Βουλή της Τουρκίας - ουσιαστικά άβουλη που νομιμοποιεί την ατζέντα του Ερντογάν - έχει θέσει την κατάκτηση της Ιερουσαλήμ ψηλά στην ατζέντα της. «Η Τουρκία στέκεται στο πλευρό των Παλαιστινίων, με όλους τους θεσμούς της, την κυβέρνησή της, τη μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας και το πιο σημαντικό, με το έθνος της. Πιστεύω ολόψυχα ότι, την επόμενη περίοδο, η Παλαιστίνη θα απελευθερωθεί» δήλωσε ο Πρόεδρος της Βουλής Numan Kurtulmuş στις 16 Οκτωβρίου 2024. Για να μην επιδιώξουν οι συνήθεις υποστηρικτές της Τουρκίας να διαστρεβλώσουν ή να καλύψουν το περιεχόμενο των δηλώσεών του, τόσο το Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος (MHP) του συμμάχου του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί και ο γιος του Ερντογάν, Μπιλάλ, υποσχέθηκαν να φτάσουν τον αγώνα στην Ιερουσαλήμ.

Κανείς δεν πρέπει να αμφιβάλλει ότι ο Ερντογάν το εννοεί. Όπως ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αλί Χαμενεΐ, ο Ερντογάν έχει αντιμετωπίσει πολλές προκλήσεις για την υγεία του, που ίσως τον οδήγησαν να σκεφτεί ότι είναι θνητός και την κληρονομιά που θα αφήσει. Ο Ερντογάν έχει εμμονή με τη δόξα. Ιδιωτικά, περιφρονεί τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, τον ιδρυτή της σύγχρονης Τουρκίας, επειδή οικοδόμησε ένα νέο κράτος σαφώς επηρεασμένο από τη Δύση, για να αντικαταστήσει την υπό κατάρρευση Οθωμανική Αυτοκρατορία στην Ανατολία. Ενώ ο Ερντογάν δεν θα επικρίνει ευθέως τον Ατατούρκ, μεταφέρει την περιφρόνησή του για τον αλκοολικό ιδρυτή της Τουρκίας, μέσω αλληγοριών. Τον Ιούνιο του 2005, ο Ερντογάν άλλαξε το φόντο της μηνιαίας τηλεοπτικής του ομιλίας. Έφυγε το πορτρέτο του Ατατούρκ και η Τουρκική σημαία και στη θέση τους μπήκε το μαυσωλείο του Ατατούρκ και ένα τζαμί. Το μήνυμα που ήθελε να στείλει ο Ερντογάν στους Τούρκους ήταν ξεκάθαρο: ο Ατατούρκ πέθανε, αλλά το Ισλάμ ζει.

Όσο φιλόδοξος και πολιτικά ικανός κι αν είναι ο Ερντογάν, δεν είναι έξυπνος. Η αποτυχία του να εισαχθεί στα κορυφαία σχολεία της Τουρκίας τον εκνευρίζει. Ως νάρκισσος, ο Ερντογάν κατηγορεί τους πάντες εκτός από τον εαυτό του και ως αυταρχικός, περιβάλλεται από κόλακες που επιβεβαιώνουν και υποστηρίζουν οτιδήποτε προτείνει. Αυτός είναι ο λόγος που ο Τούρκος δικτάτορας σκοντάφτει συνεχώς σε προηγούμενα γεγονότα.

Όταν ο Ερντογάν, για παράδειγμα, πρότεινε την ακύρωση της Συνθήκης της Λωζάννης για την αλλαγή των συνόρων της Τουρκίας, δεν θεώρησε ποτέ ότι οι αλλαγές μπορεί να ήταν σε βάρος της Τουρκίας. Εάν ο Ερντογάν θέλει να διορθώσει τα ιστορικά λάθη, γιατί να μην επιστρέψει τη Σμύρνη (σ.σ. στους Έλληνες); Άλλωστε, η κατοχή της Σμύρνης από την Τουρκία οφείλεται αποκλειστικά σε εθνοκάθαρση.

Πίσω στην Ιερουσαλήμ: Εάν ο Ερντογάν θέλει να αλλάξει το καθεστώς της Ιερουσαλήμ, μιας πόλης ιερής για πολλές θρησκείες, γιατί να μην ισχύσει το ίδιο για την Κωνσταντινούπολη; Σε τελική ανάλυση, ενώ οι Ισραηλινοί εγγυώνται τη θρησκευτική ελευθερία στην Ιερουσαλήμ και προστατεύουν την ιερότητα των εβραϊκών, χριστιανικών και ισλαμικών ιερών τόπων, δεν μπορούμε να πούμε ότι κάνει το ίδιο για την Κωνσταντινούπολη ο Ερντογάν. Το θέμα δεν είναι μόνο η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Μόλις φέτος, το καθεστώς του Ερντογάν βεβήλωσε τη βυζαντινή εκκλησία του Σωτήρα στη Χώρα, μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, μετατρέποντάς την σε τζαμί. Οι ενέργειες του Ερντογάν απλώς συνεχίζουν την τακτική της σαλαμοποίησης, καταστρέφοντας την Ελληνική Ορθόδοξη κληρονομιά και διαψεύδοντας τις δηλώσεις των διπλωματών του ότι η Τουρκία δήθεν σέβεται και προστατεύει τη Χριστιανική και Εβραϊκή κληρονομιά της.

Οι Αρμένιοι, φυσικά, έζησαν τα χειρότερα. Μερικοί από τους πλουσιότερους άνδρες της Τουρκίας έχτισαν την ζωή τους σε κατασχεμένες και κλεμμένες περιουσίες Αρμενίων. Μεγάλο μέρος της αεροπορικής βάσης του Ιντσιρλίκ, στην οποία η Πολεμική Αεροπορία των Ηνωμένων Πολιτειών διατηρεί περισσότερα από 1.800 άτομα, είναι χτισμένο σε δημευμένη Αρμενική γη. Το 2012, το Ίδρυμα Hrant Dink δημοσίευσε ένα βιβλίο που ταυτοποιεί περισσότερα από 600 ακίνητα στην Κωνσταντινούπολη, που κατασχέθηκαν από την Τουρκική κυβέρνηση. Η Τουρκία έχει βαθιές ρίζες στην άρνηση της γενοκτονίας των Αρμενίων, στο θρησκευτικό μίσος, τον ρατσισμό και στην επιθυμία να συγκαλυφθεί η κλοπή του αιώνα.

Η κυβέρνηση Τραμπ δεν φοβάται να σπάσει τη διπλωματική πορσελάνη. Μέχρι την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ από τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, επί χρόνια το Στέιτ Ντιπάρτμεντ θεωρούσε την Ιερουσαλήμ ως αδέσμευτη, που δεν ανήκει σε καμία χώρα. Πριν από μια δεκαετία, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ εξέτασε την απαίτηση για τους πολίτες των ΗΠΑ που γεννήθηκαν στην Ιερουσαλήμ, να αναγράφεται στα έγγραφά τους «Ισραήλ» και όχι «Ιερουσαλήμ» όπως ζητούσε ο Υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι. Επειδή οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν αναγνωρίζουν την κατάληψη του Χονγκ Κονγκ από την κομμουνιστική Κίνα, το προξενείο των ΗΠΑ στο Χονγκ Κονγκ συνεχίζει να απολαμβάνει ανεξάρτητο καθεστώς και δεν υπάγεται στην Πρεσβεία των ΗΠΑ στο Πεκίνο. Ίσως, λοιπόν, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και οι Ευρωπαίοι εταίροι του, θα έπρεπε να κάνουν τα προξενεία τους στην Κωνσταντινούπολη ανεξάρτητες οντότητες για να αναγνωρίσουν τον αμφισβητούμενο χαρακτήρα της μεγαλύτερης πόλης της Τουρκίας. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα πρέπει επίσης να αναγνωρίσει το μοναδικό καθεστώς της Κωνσταντινούπολης επαναπροσδιορίζοντας επίσημα το προξενείο της ως Προξενείο των ΗΠΑ στην Κωνσταντινούπολη (σ.σ. και όχι στην Τουρκία).

Η Τουρκία απέτυχε να εγγυηθεί τη θρησκευτική ελευθερία. Πράγματι, ο Ερντογάν επέδειξε περιφρόνηση και βία προς την Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία και τις Αρμενικές Αποστολικές και Καθολικές εκκλησίες. Μέλη της συρρικνούμενης Εβραϊκής κοινότητας της Τουρκίας είναι de facto όμηροι του Τουρκικού κράτους και ζουν καθημερινά με τον φόβο ότι οι εξτρεμιστές που εκπαιδεύει η Τουρκία θα στραφούν εναντίον τους.

Καθώς ο Ερντογάν επιδιώκει να εγείρει ζητήματα κυριαρχίας στην Ιερουσαλήμ, δημιουργεί ένα προηγούμενο που κάθε χώρα πιστή στις αρχές της ελευθερίας, θα πρέπει να εκμεταλλευτεί για να αμφισβητήσει τη διαχείριση της Κωνσταντινούπολης από την Τουρκία και να αμφισβητήσει ανοιχτά το καθεστώς της πόλης και την κυριαρχία της από την Τουρκία.

Αναπαραγωγή του άρθρου μπορεί να γίνει μόνο με ευδιάκριτη αναφορά στην πηγή CosmoStatus και χρήση live link



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου