Κυριακή 31 Αυγούστου 2025

Η κατάρρευση και η διχοτόμηση της Τουρκίας δείχνει αναπόφευκτη

Η Τουρκία βρίσκεται σε ανοδική πορεία. Η σχέση του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αποδίδει καρπούς, καθώς η κυβέρνηση Τραμπ επιδιώκει να επιταχύνει την πώληση των F-35 Joint Strike Fighter στην Τουρκία. Η βιομηχανία όπλων της Τουρκίας, την οποία διευθύνει ο γαμπρός του προέδρου, μέσω αντιγραφών και αντίστροφης μηχανικής, κατασκευάζει στρατιωτική τεχνολογία και βγάζει δισεκατομμύρια δολάρια, συχνά πουλώντας drones και άλλα όπλα σε μερικά από τα πιο απεχθή καθεστώτα του κόσμου.


Του Michael Rubin για τον Washington Examiner
Μετάφραση CosmoStatus


Στο μεταξύ, η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, η υποστηριζόμενη από την Τουρκία ομάδα ανταρτών που ανέτρεψε τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ στις 8 Δεκεμβρίου 2024, κυβερνά τώρα τη χώρα. Ενώ η Συρία ιστορικά αποτελούσε απειλή για την Τουρκία - οι δύο χώρες παραλίγο να εμπλακούν σε πόλεμο το 1997 - η Τουρκία σήμερα είναι η κυρίαρχη διπλωματική και οικονομική δύναμη στη Συρία. Μόνο από την ανοικοδόμηση της Συρίας, οι τουρκικές εταιρείες που ελέγχονται από φίλους του Ερντογάν αναμένεται να κερδίσουν δισεκατομμύρια δολάρια από συμβόλαια.

Στο εσωτερικό, η φυλάκιση από τον Ερντογάν των κορυφαίων αντιπάλων του χωρίς συνέπειες, τον κάνει να αισθάνεται δυνατός. Η ολοκλήρωση του φαινομενικού θριάμβου του είναι το γεγονός ότι, μετά από χρόνια βομβαρδισμών, η Τουρκία ανάγκασε τους Κούρδους να αποδεχτούν την κατάπαυση του πυρός και να καταθέσουν τα όπλα τους. 

Τα φαινόμενα μπορεί να είναι απατηλά. Ενώ ο Ερντογάν μπορεί να φαντάζεται τον εαυτό του σουλτάνο που αποκαθιστά την Οθωμανική Αυτοκρατορία, οι Τούρκοι πιθανότατα θα τον θυμούνται ως τον άνθρωπο του οποίου η αλαζονεία οδήγησε στην κατάρρευση της χώρας. Με τον πληθωρισμό σε υψηλό επίπεδο και το τουρκικό νόμισμα να πέφτει ραγδαία, η τουρκική ευημερία είναι μια οφθαλμαπάτη. Όπως ακριβώς το βιοτικό επίπεδο του Ιράν μειώθηκε πολύ περισσότερο από τους γείτονές του μετά την Ισλαμική Επανάσταση, έτσι και η αργή Ισλαμική Επανάσταση του Ερντογάν θα σηματοδοτήσει την κατάρρευση της τουρκικής μεσαίας τάξης.

Σκεφτείτε: Ενώ ο Τραμπ μπορεί να πιέσει το Κογκρέσο να εγκρίνει την πώληση του πιο προηγμένου μαχητικού αεροσκάφους της Αμερικής, η μοναδική εστίαση του Ερντογάν στον Τραμπ σε βάρος του Κογκρέσου, έχει διαλύσει την επιρροή της Τουρκίας στην Ουάσιγκτον. Μετά το φιάσκο του δημάρχου της Νέας Υόρκης Έρικ Άνταμς, πολλοί πολιτικοί πιστεύουν ότι η αντιμετώπιση των Τούρκων είναι απλώς πολύ επικίνδυνη. Ενώ η φιλοτουρκική ομάδα στο Κογκρέσο κάποτε αριθμούσε μερικές εκατοντάδες μέλη, τώρα βρίσκεται μόλις στο ένα τρίτο αυτού του αριθμού.

Ο Τραμπ μπορεί να κρατήσει τις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας ενωμένες προς το παρόν, αλλά τα αμοιβαία συμφέροντα πάνω στα οποία χτίστηκαν οι διμερείς δεσμοί έχουν καταρρεύσει. Το εμπορικό σήμα της Τουρκίας είναι τοξικό. Ούτε οι Ρεπουμπλικανοί ούτε οι Δημοκρατικοί θα συσπειρωθούν για να την υπερασπιστούν.

Το στοίχημα της Τουρκίας στη Συρία θα γυρίσει μπούμερανγκ. Αναμφίβολα, κάθε χώρα που ενδυνάμωσε τους ισλαμιστές στο εξωτερικό ως εργαλείο εξωτερικής πολιτικής, υπέστη πλήγμα, με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα να είναι η Σαουδική Αραβία, το Πακιστάν και η Συρία. Ο προσωρινός πρόεδρος της Συρίας, Άχμαντ αλ Σάρα, ήδη αποτυγχάνει, αλλά οι εξτρεμιστές που ενδυνάμωσε ο Ερντογάν θα τρομοκρατούν την περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, για δεκαετίες.

Η νίκη της Τουρκίας επί των Κούρδων ήταν πύρρειος. Ο Ερντογάν επιδιώκει να ταπεινώσει τους Κούρδους και αρνείται να διαπραγματευτεί ουσιαστική ειρήνη από τότε που τέθηκε σε ισχύ η εκεχειρία. Καθώς η υποστηριζόμενη από την Τουρκία Συριακή κυβέρνηση επιδιώκει την εξάλειψή τους, δεν έχουν άλλο μέρος να πάνε παρά στα βουνά της Τουρκίας ή στις αστικές φτωχογειτονιές της Κωνσταντινούπολης. Όταν η μάχη ξαναρχίσει, ίσως με τους Κούρδους να απολαμβάνουν ξένη βοήθεια, το κέντρο της θα είναι στην ίδια την Τουρκία. Η ηρεμία που απολαμβάνει η Τουρκία εδώ και χρόνια, αν όχι δεκαετίες, θα τελειώσει.

Ωστόσο, η εναγκάλιση της Χαμάς από την Τουρκία είναι αυτή που ξεχειλίζει το ποτήρι. Η έντονη υπεράσπιση της παλαιστινιακής ανεξαρτησίας από τον Ερντογάν δημιουργεί ένα προηγούμενο που θα γυρίσει μπούμερανγκ στην ίδια την Τουρκία. Αποκαλεί την τρομοκρατία της Χαμάς νόμιμη; Κατ' αναλογία και η κουρδική τρομοκρατία θα ήταν το ίδιο. Υποστηρίζει την ανεξαρτησία παρά τα αναγνωρισμένα σύνορα; Με την ίδια λογική, οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ισραήλ και ο αυξανόμενος αριθμός αραβικών χωρών που είναι αναστατωμένες από την παρέμβαση του Ερντογάν στις υποθέσεις τους, θα μπορούσαν να αναγνωρίσουν την κουρδική ανεξαρτησία, σχεδιάζοντας τον χάρτη όπως κρίνουν καλύτερα. Οι αντιρρήσεις της Τουρκίας μπορεί να μην έχουν σημασία. 

Οι παλαιστινιακές και κουρδικές περιπτώσεις δεν είναι εντελώς ανάλογες: Υπάρχουν 5 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα, αλλά τουλάχιστον πέντε φορές περισσότεροι Κούρδοι στην Τουρκία.

Όταν ο Ερντογάν αποχωρήσει από την Προεδρία, θα αφήσει πίσω του μια χώρα που καταρρέει πάνω στα αποδυναμωμένα θεμέλιά της. Είναι απίθανο να αναδυθεί ένας ισχυρός διάδοχος, οπότε όταν οι Κούρδοι εκμεταλλευτούν το παλαιστινιακό προηγούμενο, οι Τούρκοι θα δυσκολευτούν να αποτρέψουν τη διχοτόμηση. Πράγματι, αν η Άγκυρα παραπονεθεί, οι Κούρδοι απλώς θα απαιτήσουν δημοψήφισμα, το αποτέλεσμα του οποίου θα επιβεβαιώσει ότι μια ενιαία Τουρκία είναι τόσο ξεπερασμένη όσο μια ενωμένη Γιουγκοσλαβία.

Αναπαραγωγή του άρθρου μπορεί να γίνει μόνο με ευδιάκριτη αναφορά στην πηγή CosmoStatus και χρήση live link



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου