Η ΕΕ θα θέλει να δώσει προτεραιότητα στην προστασία της υγείας των ανθρώπων και την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά όταν πρόκειται για γενετικά τροποποιημένα φυτά, τα δεδομένα δεν κρίνονται επαρκή ώστε να τεθούν όρια.
Αυτό ισχυρίζονται στην Testbiotech, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που ερευνά τις επιπτώσεις των Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών (ΓΤΟ) εδώ και 10 χρόνια.
Τα προηγούμενα χρόνια, το Ευρωκοινοβούλιο υιοθέτησε περίπου 40 αποφάσεις για την απαγόρευση των εισαγωγών Γενετικά Τροποποιημένων Φυτών (ΓΤΦ). Ο κύριος λόγος ήταν η έλλειψη μελετών για τα αποτελέσματα που θα έχουν στον πληθυσμό και το περιβάλλον, που προερχόταν από πολλούς επιστήμονες.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Euractiv, τελικά η ΕΕ επέτρεψε την εισαγωγή αυτών των οργανισμών. Η μη δημοκρατική και εντελώς αβάσιμη επιστημονικά απόφαση σχετίζεται με την μεροληπτική σε πολλά επίπεδα έρευνα εντός της ΕΕ.
Οι Γενετικά Τροποποιημένοι Οργανισμοί είναι αμφιλεγόμενοι στην ΕΕ. Υπάρχει μεγάλος προβληματισμός για το τι θα συμβεί εάν απελευθερωθούν στο περιβάλλον, ή χρησιμοποιηθούν στην παραγωγή τροφής.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, ο εντοπισμός και ο προσδιορισμός των κινδύνων, των ενδεχόμενων κινδύνων και της πιθανότητας των δυσμενών επιπτώσεων για το περιβάλλον και την υγεία, είναι υψίστης σημασίας.
Στις διαπραγματεύσεις για το θέμα κυριαρχεί βιομηχανία αγροτικής βιοτεχνολογίας, που προωθεί τα συμφέροντά της. Οι βιομηχανίες είναι αυτές που χρηματοδοτούν την έρευνα στα διαγονιδιακά φυτά και διαθέτουν τα δεδομένα που παρέχουν τις πληροφορίες για την εμπορική αδειοδότησή τους.
Σκοπός τους είναι να δημιουργήσουν την εντύπωση πως οι κίνδυνοι από τους ΓΤΟ είναι διαχειρίσιμοι και τα προϊόντα ασφαλή. Το ευρωπαϊκό πολιτικό σύστημα έχει μέχρι στιγμής αποτύχει να οργανώσει μι έρευνα για τους κινδύνους των ΓΤΟ που να είναι ανεξάρτητη από τα ενδιαφερόμενα μέρη (εταιρείες και ΕΕ).
Προς το παρόν δεν υπάρχουν προγράμματα έρευνας για ΓΤΟ που να θέτουν ως προτεραιότητα την υγεία των πολιτών και το περιβάλλον. Ταυτόχρονα υπάρχουν υποψίες πως τυχόν επικίνδυνα ευρήματα παραβλέπονται από το σύστημα.
Σε αντίθεση με τις τρέχουσες πρακτικές πολιτικών αποφάσεων της ΕΕ, ο κανονισμός υπό τον οποίο κανονίζεται ο κίνδυνος για τους ΓΤΟ από την ΕΕ, θέτει υψηλά στάνταρ για την προστασία της υγείας των καταναλωτών και του περιβάλλοντος.
Ο κανονισμός λειτουργίας 1829/2003 της ΕΕ για τα τρόφιμα που προέρχονται από ΓΤΟ είναι «επαρκώς και επακριβώς διατυπωμένος» και «δεν πρέπει να έχει παρενέργειες στην ανθρώπινη υγεία, στην υγεία των ζώων και στο περιβάλλον».
Αυτό περιλαμβάνει τη διαβεβαίωση πως τα σχετικά προϊόντα «θα πρέπει να αδειοδοτούνται για τοποθέτηση στην Κοινοτική αγορά μετά από επιστημονική εκτίμηση των υψηλότερων προτύπων».
Ομοίως, απαιτείται υψηλή περιβαλλοντική αξιολόγηση κινδύνου από την οδηγία 2001/18: «Τα κράτη μέλη και η κομισιόν θα πρέπει να διασφαλίσουν πως θα γίνεται συστηματική και ανεξάρτητη έρευνα για τους πιθανούς κινδύνους της ηθελημένης απελευθέρωσης ή χρήσης στην αγορά των ΓΤΟ».
Αυτή τη στιγμή, περισσότεροι από 70 Γενετικά Τροποποιημένα Φυτά έχουν λάβει έγκριση για εισαγωγή στην ΕΕ. Τα περισσότερα από αυτά τα φυτά έχουν περισσότερα από ένα χαρακτηριστικά. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο αραβόσιτος «SmartStax» που αναπτύχθηκε από την Monsanto (Bayer) και ο DowDupont (Corteva) που παράγει έξι εντομοκτόνα με Bt τοξίνες και είναι ανθεκτικό σε αρκετά ζιζανιοκτόνα.
Τα κενά στην τρέχουσα εκτίμηση κινδύνου μπορούν να εξηγηθούν από το γεγονός ότι ο αραβόσιτος αυτός επιτρέπεται να εισαχθεί στην ΕΕ χωρίς μια ενιαία μελέτη διατροφής με το σύνολο των τροφίμων και ζωοτροφών για να εκτιμηθούν οι πιθανές επιπτώσεις στην υγεία.
Υπάρχει ένας μακρύς κατάλογος κενών στην εκτίμηση κινδύνου της EFSA (Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων). Μερικά από αυτά είναι:
i. η τρέχουσα εκτίμηση κινδύνου της ΕΑΑΤ δεν απαιτεί εμπειρικά δεδομένα σχετικά με τη μεικτή τοξικότητα των προϊόντων διατροφής που προέρχονται από καλλιέργειες όπως το SmartStax,
ii. οι πιθανές επιπτώσεις στο ανοσοποιητικό σύστημα καλύπτονται ελάχιστα, η ΕΑΑΤ υποστηρίζει ότι πρέπει να αναπτυχθούν επαρκείς μέθοδοι εκτίμησης,
iii. σε πολλές περιπτώσεις τα δεδομένα από τις δοκιμές σε αγρούς που διεξάγονται για τις διαδικασίες έγκρισης δεν αντικατοπτρίζουν τις πραγματικές περιβαλλοντικές και γεωργικές συνθήκες υπό τις οποίες καλλιεργούνται οι γενετικά τροποποιημένοι σπόροι σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Βραζιλία και η Αργεντινή.
Συμπερασματικά, τα σημερινά στάνταρ εκτίμησης κινδύνου, δεν είναι επαρκή για να ικανοποιήσουν τις νομικές απαιτήσεις.
Το πρόβλημα κρύβεται συχνά πίσω από τα λαϊκιστικά επιχειρήματα ή ακόμη και τις επιθέσεις εναντίον των δημοκρατικών θεσμών και του Δικαστηρίου της ΕΕ. Μια άλλη στρατηγική για να αποφευχθεί η συζήτηση των κινδύνων είναι να δοθεί έμφαση μόνο στα πιθανά μελλοντικά οφέλη των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών χωρίς να αναφερθούν οι κίνδυνοι.
Όλα αυτά τα στοιχεία μπορούν να βρεθούν σε μια πρόσφατη δημοσίευση των επικεφαλής της βιομηχανίας γενετικής μηχανικής, EuropaBio, που δημοσιεύθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2019.
Υπάρχουν ουσιώδεις αμφιβολίες σχετικά με τα οφέλη που υποστηρίζουν πως υπάρχουν οι βιομηχανίες. Για παράδειγμα, τα στοιχεία από τη συγκομιδή του αποκαλούμενου Golden Rice που παρουσιάστηκε πρόσφατα στις Αρχές της Νέας Ζηλανδίας, έδειξαν πως υπάρχει σημαντικά χαμηλότερη περιεκτικότητα σε βήτα καροτίνη από ότι υποστηριζόταν.
Επιπρόσθετα, περισσότερη απώλεια βήτα καροτίνης αναμένεται κατά την αποθήκευση και το μαγείρεμα των σπόρων, έτσι ώστε τα πραγματικά οφέλη να είναι ελάχιστα. Ένα άλλο απογοητευτικό παράδειγμα αποτελεί ο γενετικά τροποποιημένος αραβόσιτος που είναι ανθεκτικός στην ξηρασία και παρουσιάστηκε στις ΗΠΑ και έλαβε έγκριση εισαγωγής στην ΕΕ.
Πρόσφατα, η Νότιος Αφρική απέρριψε αίτηση καλλιέργειας αραβόσιτου εξαιτίας της ανικανότητας επίδειξης πλεονεκτημάτων συγκρινόμενου με τον συμβατικό αραβόσιτο.
Εν κατακλείδι, η προσδοκία πως η καλλιέργεια των γενετικά τροποποιημένων σπόρων ανθεκτικών στα ζιζανιοκτόνα, αποδείχτηκε αθεμελίωτη και αποδείχτηκε το αντίθετο.
Όμως, ακόμη και στην περίπτωση που τα οφέλη ήταν αληθινά, η αξιολόγηση κινδύνου των ΓΤΦ, πρέπει να γίνει σύμφωνα με το νόμο για την ασφάλεια.
Γι’ αυτό, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θέτει τις σωστές ερωτήσεις και στέλνει σημαντικά μηνύματα.
Ελπίζουμε η νέα ευρωπαϊκή επιτροπή να ασχοληθεί με το θέμα με περισσότερη προσοχή από την προηγούμενη. Θα πρέπει να οργανωθεί περιεκτική και ανεξάρτητη έρευνα κινδύνου σύμφωνα με τα νομικά προαπαιτούμενα της ΕΑΑΤ.
Η κομισιόν έχει να αποτελέσει ένα ακόμη σημαντικό έργο, δηλαδή την αντιμετώπιση των μελλοντικών πολιτικών σχετικά με τις νέες μεθόδους γενετικής μηχανικής, την αποκαλούμενη επεξεργασία γονιδιώματος.
Η ΕΕ πρέπει να διατηρήσει το ισχύον ρυθμιστικό της σύστημα για την υποχρεωτική εκτίμηση κινδύνου για όλους τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς - όπως επιβεβαιώθηκε από το Δικαστήριο της ΕΕ το 2018 - εάν υπάρχει η πιθανότητα να καταστεί δυνατή η διαφάνεια και οι αναγκαίοι έλεγχοι.
Εναλλακτικά, στο μέλλον, δεν θα έχουμε εναλλακτική από το να πιστεύουμε τους ισχυρισμούς της EuropBio για τα προϊόντα της: πολλά οφέλη και κανένας κίνδυνος.
Αναπαραγωγή του άρθρου μπορεί να γίνει μόνο με ευδιάκριτη αναφορά στην πηγή CosmoStatus και χρήση live link για το άρθρο.
Αυτό ισχυρίζονται στην Testbiotech, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που ερευνά τις επιπτώσεις των Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών (ΓΤΟ) εδώ και 10 χρόνια.
Τα προηγούμενα χρόνια, το Ευρωκοινοβούλιο υιοθέτησε περίπου 40 αποφάσεις για την απαγόρευση των εισαγωγών Γενετικά Τροποποιημένων Φυτών (ΓΤΦ). Ο κύριος λόγος ήταν η έλλειψη μελετών για τα αποτελέσματα που θα έχουν στον πληθυσμό και το περιβάλλον, που προερχόταν από πολλούς επιστήμονες.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Euractiv, τελικά η ΕΕ επέτρεψε την εισαγωγή αυτών των οργανισμών. Η μη δημοκρατική και εντελώς αβάσιμη επιστημονικά απόφαση σχετίζεται με την μεροληπτική σε πολλά επίπεδα έρευνα εντός της ΕΕ.
Οι Γενετικά Τροποποιημένοι Οργανισμοί είναι αμφιλεγόμενοι στην ΕΕ. Υπάρχει μεγάλος προβληματισμός για το τι θα συμβεί εάν απελευθερωθούν στο περιβάλλον, ή χρησιμοποιηθούν στην παραγωγή τροφής.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, ο εντοπισμός και ο προσδιορισμός των κινδύνων, των ενδεχόμενων κινδύνων και της πιθανότητας των δυσμενών επιπτώσεων για το περιβάλλον και την υγεία, είναι υψίστης σημασίας.
Στις διαπραγματεύσεις για το θέμα κυριαρχεί βιομηχανία αγροτικής βιοτεχνολογίας, που προωθεί τα συμφέροντά της. Οι βιομηχανίες είναι αυτές που χρηματοδοτούν την έρευνα στα διαγονιδιακά φυτά και διαθέτουν τα δεδομένα που παρέχουν τις πληροφορίες για την εμπορική αδειοδότησή τους.
Σκοπός τους είναι να δημιουργήσουν την εντύπωση πως οι κίνδυνοι από τους ΓΤΟ είναι διαχειρίσιμοι και τα προϊόντα ασφαλή. Το ευρωπαϊκό πολιτικό σύστημα έχει μέχρι στιγμής αποτύχει να οργανώσει μι έρευνα για τους κινδύνους των ΓΤΟ που να είναι ανεξάρτητη από τα ενδιαφερόμενα μέρη (εταιρείες και ΕΕ).
Προς το παρόν δεν υπάρχουν προγράμματα έρευνας για ΓΤΟ που να θέτουν ως προτεραιότητα την υγεία των πολιτών και το περιβάλλον. Ταυτόχρονα υπάρχουν υποψίες πως τυχόν επικίνδυνα ευρήματα παραβλέπονται από το σύστημα.
Σε αντίθεση με τις τρέχουσες πρακτικές πολιτικών αποφάσεων της ΕΕ, ο κανονισμός υπό τον οποίο κανονίζεται ο κίνδυνος για τους ΓΤΟ από την ΕΕ, θέτει υψηλά στάνταρ για την προστασία της υγείας των καταναλωτών και του περιβάλλοντος.
Ο κανονισμός λειτουργίας 1829/2003 της ΕΕ για τα τρόφιμα που προέρχονται από ΓΤΟ είναι «επαρκώς και επακριβώς διατυπωμένος» και «δεν πρέπει να έχει παρενέργειες στην ανθρώπινη υγεία, στην υγεία των ζώων και στο περιβάλλον».
Αυτό περιλαμβάνει τη διαβεβαίωση πως τα σχετικά προϊόντα «θα πρέπει να αδειοδοτούνται για τοποθέτηση στην Κοινοτική αγορά μετά από επιστημονική εκτίμηση των υψηλότερων προτύπων».
Ομοίως, απαιτείται υψηλή περιβαλλοντική αξιολόγηση κινδύνου από την οδηγία 2001/18: «Τα κράτη μέλη και η κομισιόν θα πρέπει να διασφαλίσουν πως θα γίνεται συστηματική και ανεξάρτητη έρευνα για τους πιθανούς κινδύνους της ηθελημένης απελευθέρωσης ή χρήσης στην αγορά των ΓΤΟ».
Αυτή τη στιγμή, περισσότεροι από 70 Γενετικά Τροποποιημένα Φυτά έχουν λάβει έγκριση για εισαγωγή στην ΕΕ. Τα περισσότερα από αυτά τα φυτά έχουν περισσότερα από ένα χαρακτηριστικά. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο αραβόσιτος «SmartStax» που αναπτύχθηκε από την Monsanto (Bayer) και ο DowDupont (Corteva) που παράγει έξι εντομοκτόνα με Bt τοξίνες και είναι ανθεκτικό σε αρκετά ζιζανιοκτόνα.
Τα κενά στην τρέχουσα εκτίμηση κινδύνου μπορούν να εξηγηθούν από το γεγονός ότι ο αραβόσιτος αυτός επιτρέπεται να εισαχθεί στην ΕΕ χωρίς μια ενιαία μελέτη διατροφής με το σύνολο των τροφίμων και ζωοτροφών για να εκτιμηθούν οι πιθανές επιπτώσεις στην υγεία.
Υπάρχει ένας μακρύς κατάλογος κενών στην εκτίμηση κινδύνου της EFSA (Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων). Μερικά από αυτά είναι:
i. η τρέχουσα εκτίμηση κινδύνου της ΕΑΑΤ δεν απαιτεί εμπειρικά δεδομένα σχετικά με τη μεικτή τοξικότητα των προϊόντων διατροφής που προέρχονται από καλλιέργειες όπως το SmartStax,
ii. οι πιθανές επιπτώσεις στο ανοσοποιητικό σύστημα καλύπτονται ελάχιστα, η ΕΑΑΤ υποστηρίζει ότι πρέπει να αναπτυχθούν επαρκείς μέθοδοι εκτίμησης,
iii. σε πολλές περιπτώσεις τα δεδομένα από τις δοκιμές σε αγρούς που διεξάγονται για τις διαδικασίες έγκρισης δεν αντικατοπτρίζουν τις πραγματικές περιβαλλοντικές και γεωργικές συνθήκες υπό τις οποίες καλλιεργούνται οι γενετικά τροποποιημένοι σπόροι σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Βραζιλία και η Αργεντινή.
Συμπερασματικά, τα σημερινά στάνταρ εκτίμησης κινδύνου, δεν είναι επαρκή για να ικανοποιήσουν τις νομικές απαιτήσεις.
Το πρόβλημα κρύβεται συχνά πίσω από τα λαϊκιστικά επιχειρήματα ή ακόμη και τις επιθέσεις εναντίον των δημοκρατικών θεσμών και του Δικαστηρίου της ΕΕ. Μια άλλη στρατηγική για να αποφευχθεί η συζήτηση των κινδύνων είναι να δοθεί έμφαση μόνο στα πιθανά μελλοντικά οφέλη των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών χωρίς να αναφερθούν οι κίνδυνοι.
Όλα αυτά τα στοιχεία μπορούν να βρεθούν σε μια πρόσφατη δημοσίευση των επικεφαλής της βιομηχανίας γενετικής μηχανικής, EuropaBio, που δημοσιεύθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2019.
Υπάρχουν ουσιώδεις αμφιβολίες σχετικά με τα οφέλη που υποστηρίζουν πως υπάρχουν οι βιομηχανίες. Για παράδειγμα, τα στοιχεία από τη συγκομιδή του αποκαλούμενου Golden Rice που παρουσιάστηκε πρόσφατα στις Αρχές της Νέας Ζηλανδίας, έδειξαν πως υπάρχει σημαντικά χαμηλότερη περιεκτικότητα σε βήτα καροτίνη από ότι υποστηριζόταν.
Επιπρόσθετα, περισσότερη απώλεια βήτα καροτίνης αναμένεται κατά την αποθήκευση και το μαγείρεμα των σπόρων, έτσι ώστε τα πραγματικά οφέλη να είναι ελάχιστα. Ένα άλλο απογοητευτικό παράδειγμα αποτελεί ο γενετικά τροποποιημένος αραβόσιτος που είναι ανθεκτικός στην ξηρασία και παρουσιάστηκε στις ΗΠΑ και έλαβε έγκριση εισαγωγής στην ΕΕ.
Πρόσφατα, η Νότιος Αφρική απέρριψε αίτηση καλλιέργειας αραβόσιτου εξαιτίας της ανικανότητας επίδειξης πλεονεκτημάτων συγκρινόμενου με τον συμβατικό αραβόσιτο.
Εν κατακλείδι, η προσδοκία πως η καλλιέργεια των γενετικά τροποποιημένων σπόρων ανθεκτικών στα ζιζανιοκτόνα, αποδείχτηκε αθεμελίωτη και αποδείχτηκε το αντίθετο.
Όμως, ακόμη και στην περίπτωση που τα οφέλη ήταν αληθινά, η αξιολόγηση κινδύνου των ΓΤΦ, πρέπει να γίνει σύμφωνα με το νόμο για την ασφάλεια.
Γι’ αυτό, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θέτει τις σωστές ερωτήσεις και στέλνει σημαντικά μηνύματα.
Ελπίζουμε η νέα ευρωπαϊκή επιτροπή να ασχοληθεί με το θέμα με περισσότερη προσοχή από την προηγούμενη. Θα πρέπει να οργανωθεί περιεκτική και ανεξάρτητη έρευνα κινδύνου σύμφωνα με τα νομικά προαπαιτούμενα της ΕΑΑΤ.
Η κομισιόν έχει να αποτελέσει ένα ακόμη σημαντικό έργο, δηλαδή την αντιμετώπιση των μελλοντικών πολιτικών σχετικά με τις νέες μεθόδους γενετικής μηχανικής, την αποκαλούμενη επεξεργασία γονιδιώματος.
Η ΕΕ πρέπει να διατηρήσει το ισχύον ρυθμιστικό της σύστημα για την υποχρεωτική εκτίμηση κινδύνου για όλους τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς - όπως επιβεβαιώθηκε από το Δικαστήριο της ΕΕ το 2018 - εάν υπάρχει η πιθανότητα να καταστεί δυνατή η διαφάνεια και οι αναγκαίοι έλεγχοι.
Εναλλακτικά, στο μέλλον, δεν θα έχουμε εναλλακτική από το να πιστεύουμε τους ισχυρισμούς της EuropBio για τα προϊόντα της: πολλά οφέλη και κανένας κίνδυνος.
Αναπαραγωγή του άρθρου μπορεί να γίνει μόνο με ευδιάκριτη αναφορά στην πηγή CosmoStatus και χρήση live link για το άρθρο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου