Ο Πρόεδρος Τετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δημιουργεί ναυτικό ικανό να υποστηρίξει τα συμφέροντα της χώρας του ως περιφερειακή δύναμη.
Αυτό αναφέρεται σε δημοσίευμα του Bloomberg, το οποίο παρουσιάζει με χάρτες τα «διαφιλονικούμενα» ύδατα στην Ανατολική Μεσόγειο και έναν συγκριτικό πίνακα με το Πολεμικό Ναυτικό της Τουρκίας και της Ελλάδας.Πηγή: Bloomberg
Μετάφραση: CosmoStatus
Πέρυσι, πλέοντας στα στενά του Βοσπόρου, που χωρίζουν την Ευρώπη από την Ασία, ο Τουρκικός στόλος χαιρέτησε τον τάφο του πειρατή και ναυάρχου του 16 αιώνα, Μπαρμπαρόσα, αναβιώνοντας μια παράδοση που πάει πίσω στα χρόνια που η Οθωμανική Αυτοκρατορία κυβερνούσε τη Μεσόγειο θάλασσα.
Ελάχιστοι πρόσεξαν στο εξωτερικό την τιμή που απέδωσαν οι ναύτες που επέστρεφαν από την μεγαλύτερη ναυτική άσκηση της χώρας, σήμερα όμως αποτελεί σημαντικό συμβολισμό. Καθώς η Τουρκία ανοικοδομεί τη θαλάσσια δύναμή της και διεκδικεί αμφισβητούμενα ύδατα, βρίσκεται ακόμη μία φορά σε διαμάχη με τους ιστορικούς αντιπάλους της στη Δύση.
Η διεθνής προσοχή είναι στραμμένη στον αγώνα για τα υπεράκτια αποθέματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, για το οποία εγείρουν αξιώσεις όχι μόνο η Τουρκία, αλλά και η Κύπρος, η Αίγυπτος, η Ελλάδα και το Ισραήλ, σε μια από τις πιο πολυσύχναστες θάλασσες. Όμως οι αιτίες της έντασης είναι βαθύτερες.
Η ανάπτυξη του ναυτικού αποκαλύπτει την μεγάλη, που συχνά απορρίπτεται εκτός Τουρκίας, φιλοδοξία του Προέδρου Ερντογάν να υποστηρίξει τα συμφέροντα του έθνους του, ειδικά ως Μουσουλμανική περιφερειακή δύναμη, ικανή να αντιπαρατεθεί στα ίσια με την Ευρώπη, την Ρωσία και τις ΗΠΑ.
Το Τουρκικό Ναυτικό, μεγαλωμένο από την εγχώρια κατασκευή πλοίων και υποβρυχίων, έχει βοηθήσει με επιτυχία τον Ερντογάν στην προβολή ισχύος στο εξωτερικό, επιτυχία που έχει θορυβήσει τις άλλες χώρες της περιοχής. Μεγαλύτερες φρεγάτες είναι υπό κατασκευή, ενώ το ελαφρύ αεροπλανοφόρο των 27.000 τόνων αναμένεται να καθελκυστεί τον επόμενο χρόνο.
«Όχι πολύ βαθιά, υπάρχει άλλο κίνητρο, η ιδέα ότι η Τουρκία είναι η μεγαλύτερη δύναμη στην Ανατολική Μεσόγειο και πως έτσι θα πρέπει να της συμπεριφέρονται. Θεωρεί τον εαυτό της περικυκλωμένο από ανταγωνιστές και αντιπάλους και θα χρησιμοποιήσει την ισχύ της για τις διεκδικήσεις της, επειδή μπορεί» υποστηρίζει ο Ryan Gingeras, καθηγητής στο τμήμα Ναυτικής Ασφάλειας και Σχέσεων του Ναυτικού Μεταπτυχιακού Σχολείου της Καλιφόρνια και ειδικός στα θέματα θαλασσών και ναυτικού της Τουρκίας.
Η ανάπτυξη των Τουρκικών ναυπηγείων είναι μέρος της ευρύτερης επέκτασης της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, από πολεμικά πλοία, στα επιθετικά ελικόπτερα και τα οπλισμένα drone, που έχουν σκοπό να δώσουν στην Τουρκία, αυτό που οι αξιωματούχοι της ονομάζουν «στρατηγική ανεξαρτησία» από τους Δυτικούς προμηθευτές, που πλέον δείχνουν να είναι περισσότερο ανταγωνιστές παρά εταίροι.
Ο Ερντογάν έχει θέσει στόχο το 2023, στην 100η επέτειο της ίδρυσης της Τουρκικής Δημοκρατίας, να μπορεί η Τουρκία να παράγει όλα τα όπλα που χρειάζεται. Αυτό όμως δεν φαίνεται δυνατό να συμβεί. Υπάρχουν επίσης λόγοι για ύπαρξη αμφιβολιών για το αν η προβληματική οικονομία των 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων μπορεί να αντέξει τις μεγάλες φιλοδοξίες στις υπάρχουσες συνθήκες. Η ΕΕ απειλεί την Τουρκία με κυρώσεις εξαιτίας των δραστηριοτήτων της στην περιοχή.
Παρόλα αυτά, ο Τουρκικός στρατός δυναμικά εισέβαλε στη Συρία, διασφαλίζοντας μια θέση στο τραπέζι των εξελίξεων της περιοχής. Στη Λιβύη, τα πολεμικά πλοία της Τουρκίας παρέχουν προμήθειες και εξοπλισμό στην υπό πολιορκία κυβέρνηση της Τρίπολης, αλλάζοντας την εξέλιξη του εμφυλίου πολέμου υπέρ της.
Το Τουρκικό Ναυτικό συνοδεύει καθημερινά τα ερευνητικά πλοία σε θαλάσσιες περιοχές που διεκδικεί η Ελλάδα και η Κύπρος, καθώς αυτά κάνουν έρευνες για Φυσικό Αέριο. Τον περασμένο μήνα, αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη σύγκρουση με ένα Ελληνικό Πολεμικό πλοίο, ως αποτέλεσμα της έχθρας μεταξύ των δύο μελών του ΝΑΤΟ που έφτασε στο μέγιστο σημείο της από το 1996, όταν υπήρξε διαμάχη για δυο ακατοίκητα νησιά στο Αιγαίο πέλαγος και οι δύο χώρες έφτασαν ένα βήμα πριν τον πόλεμο.
«Η Τουρκία θα πάρει το δίκαιο μερίδιό της στη Μεσόγειο, το Αιγαίο και τον Εύξεινο Πόντο» είπε ο Ερντογάν στην ομιλία του στις 26 Αυγούστου στην εκδήλωση της μάχης του Ματζικέρτ του 1071, όταν οι Σελτζούκοι Τούρκοι νίκησαν την Ελληνική, Βυζαντινή Αυτοκρατορία. «Όταν λέμε ότι θα κάνουμε κάτι, θα το κάνουμε και θα πληρώσουμε το τίμημα» πρόσθεσε ο Ερντογάν, προκαλώντας όποια χώρα τολμήσει να εναντιωθεί.
Μετά από μερικές ημέρες, θύμισε ακόμη μία νίκη κατά της Ελλάδας, το 1922, κατά την γιορτή για τον πρώτο Τουρκικό πύραυλο που θα εκτοξεύεται από πλοία, όπως και για τις δοκιμές ενός διαστημικού πυραύλου. Το Σάββατο απείλησε την Ελλάδα ευθέως, προειδοποιώντας την πως θα υποφέρει «στο πεδίο της μάχης» εάν δεν επιτευχθεί διπλωματική λύση.
Δεν είναι ξεκάθαρο το πόσο σοβαρά πρέπει να εκληφθεί η επιθετικότητα του Ερντογάν. Σε πρόσφατη συνέντευξη στο Bloomberg ο εκπρόσωπός του, ο Ibrahim Kalin είπε πως σκοπός της Τουρκίας είναι η άσκηση πίεσης στις χώρες τις Μεσογείου, ώστε να διαπραγματευτούν τα συμφέροντα της Τουρκίας στη περιοχή, που επί μακρόν έχουν αγνοηθεί.
Η Ελλάδα υποστηρίζει πως τα νησιά θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας του ΟΗΕ, το οποίο η Τουρκία δεν έχει υπογράψει. Η Άγκυρα υποστηρίζει πως η υφαλοκρηπίδα της χώρας θα πρέπει να οροθετείται από την ηπειρωτική χώρα. Και οι δύο χώρες έχουν προσφερθεί να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις, αλλά δεν υπάρχει προοπτική αυτό να συμβεί σύντομα.
Η δυναμική προσέγγιση της Τουρκίας έχει τραβήξει την προσοχή των άλλων δυνάμεων της Μεσογείου, αλλά έχει αφήσει απομονωμένη μια χώρα 83 εκατομμυρίων.
Την περασμένη εβδομάδα, μια Τουρκική ιστοσελίδα για ναυτικά θέματα, εξέφρασε τον προβληματισμό της για τα Ρωσικά σχέδια έναρξης ασκήσεων με πραγματικά πυρά στην Μεσόγειο, εντός του μηνός. Οι ΗΠΑ ήραν μερικώς το εμπάργκο όπλων προς την Κύπρο, η οποία είναι διαιρεμένη στο βόρειο τμήμα της από το 1974 εξαιτίας της Τουρκικής εισβολής με την πρόφαση προστασίας των Τούρκων του νησιού.
Η εθνικιστική προσέγγιση του Ερντογάν έχει μεγάλη απήχηση στο έθνος που είναι διαιρεμένο στους υποστηρικτές του θρησκευτικού συντηρητισμού και του λαϊκισμού που προωθήθηκε από την ιδρυτή της Τουρκικής Δημοκρατίας, τον Μουσταφά Κεμάλ (σ.σ. τον επονομαζόμενο Ατατούρκ δηλαδή πατερούλη της Τουρκίας).
«Είμαι Κεμαλιστής, είμαι τελείως αντίθετος στην χρήση του Ισλάμ στην πολιτική» υποστηρίζει ο Cem Gurdeniz, απόστρατος ναύαρχος και πρώην διευθυντής σχεδιασμού πολιτικής του Τουρκικού Ναυτικού. Παρόλα αυτά, συμφωνεί πως τα συμφέροντα των ΗΠΑ και της Δυτικής Ευρώπης είναι αντίθετα με αυτά της Τουρκίας.
Το 2006, ο Cem Gurdeniz δημιούργησε την ιδέα της εκτεταμένης «γαλάζιας πατρίδας» στα θαλάσσια ύδατα γύρω από την Τουρκία, που υιοθετήθηκε από το κράτος. Περιγράφει το όραμα αυτό ως τον τρόπο υπεράσπισης των θαλασσίων δικαιωμάτων της Τουρκίας, ως αντίδραση στη στάση της Ελλάδας. Γελοιοποίησε την ιδέα πως τα νησιά θα πρέπει να αντικαταστήσουν τις διεκδικήσεις της ηπειρωτικής χώρας για 150.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα υφαλοκρηπίδας.
«Η λογική τους είναι τόσο απλή: αφήσαμε την Ανατολία μετά την ήττα του 1923, αλλά κρατήσαμε το Αιγαίο πέλαγος» υποστηρίζει. «Νομίζουν πως οι Τούρκοι είναι άνθρωποι της ξηράς και στη θάλασσα μπορούν να πάρουν ό,τι θέλουν. Όχι, τα πράγματα έχουν αλλάξει».
Σύμφωνα με τα σχέδια, το Τουρκικό ναυτικό θα υπερισχύσει σύντομα έναντι του Ελληνικού ανταγωνιστικού ναυτικού, που θεωρείται επί μακρόν το ισχυρότερο. Εκπρόσωπος του Ελληνικού Ναυτικού δήλωσε πως ούτε το Υπουργείο Άμυνα ούτε το Ναυτικό θα προβούν σε κάποιο σχόλιο για το άρθρο.
Τίποτα από αυτά δεν κάνει τον πόλεμο μεταξύ των δύο κρατών αναπόφευκτο ή πιθανό, αλλά ο κίνδυνος κλιμάκωσης αυξάνεται σύμφωνα με τον Hugo Decis, αναλυτή ναυτικών θεμάτων στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών του Λονδίνου.
«Αυτό που θα πρέπει να μας ανησυχεί είναι η ανάπτυξη δυναμικής τετελεσμένων από την Τουρκία, όπως κάνει η Κίνα» υποστηρίζει ο Hugo Decis, αναφερόμενος στην στρατιωτικοποίηση των αξιώσεων για τους υφάλους στη Νότια Σινική Θάλασσα.
Τον περασμένο χρόνο έγιναν στρατιωτικά γυμνάσια από την Τουρκία με την ονομασία «γαλάζια πατρίδα». Καθώς ο στόλος τιμούσε τον Μπαρμπαρόσα, λίγοι θα μπορούσαν να αντιληφθούν την αυξανόμενη ρήξη μεταξύ Τουρκίας και Δύσης.
Στην Ευρώπη τον θυμούνται σαν έμπορο σκλάβων που κατέστρεψε τις ακτές της βόρειας Μεσογείου, όμως ο Barbaros Hayreddin Pasha τιμάται στην Τουρκία ως εξαιρετικός ναυτικός διοικητής που το 1538 νίκησε τον στόλο των Χριστιανών και για τρεις δεκαετίες, μετέτρεψε τη Μεσόγειο σε Οθωμανική λίμνη.
«Δε πρόκειται για εσωτερική πολιτική της Τουρκίας. Οι διαφορές δεν θα εξαφανιστούν, ακόμη και αν αλλάξει η κυβέρνηση» υποστηρίζει ο Cem Gurdeniz για τα θέματα της Μεσογείου.
Σχόλιο:
Ο χάρτης του Bloomberg με τις Τουρκικές διεκδικήσεις είναι δοσμένος με τέτοιον τρόπο που ο αδαής αναγνώστης νομίζει πως η Τουρκία αδικείται.
Η σύγκριση των Πολεμικών Ναυτικών της Ελλάδας και τη Τουρκίας δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα. Θα πρέπει όμως να αφυπνίσει την Ελληνική κυβέρνηση, η οποία θα πρέπει να φροντίσει για την άμεση ενίσχυση του στόλου με 6 νέες υπερσύγχρονες και πλήρως εξοπλισμένες φρεγάτες Belharra, 4 νέα και εξοπλισμένα υποβρύχια Type-214 και ό,τι άλλο κρίνει το Πολεμικό Ναυτικό απαραίτητο.
Με τη δημιουργία τετελεσμένων και έχοντας αποφασίσει πως η πολιτική των διεκδικήσεων έναντι των γειτόνων της δεν θα αλλάξει, η Τουρκία αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα δημιουργίας αστάθειας στην Μεσόγειο.
Εάν όλοι οι εμπλεκόμενοι δεν αντιληφθούν σύντομα, πως δημιουργείται ένα τεράστιο πρόβλημα που θα δημιουργήσει δεινά για την περιοχή και δεν φροντίσουν να ξεριζώσουν τα επεκτατικά νέο-οθωμανικά όνειρα της Τουρκίας, η Μεσόγειος, η Ευρώπη, η Μέση Ανατολή και η Βόρειος Αφρική θα μάθουν σύντομα τι σημαίνει Οθωμανικό Δίκαιο.
Αναπαραγωγή του άρθρου μπορεί να γίνει μόνο με ευδιάκριτη αναφορά στην πηγή CosmoStatus και χρήση live link
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου