Κυριακή 28 Ιουλίου 2024

Η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ: γιατί δεν συμπεριφέρεται ανάλογα;

Η σειρά βιβλίων από το 1871 του Lewis Carroll «η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων, μέσα από τον μεγεθυντικό φακό», περιγράφει τις περιπέτειες της Αλίκης όταν μπαίνει σε έναν φανταστικό κόσμο όπου η λογική αντιστρέφεται. Αυτή την σουρεαλιστική εμπειρία είχε ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Άγκυρα, Τζεφ Φλέικ, ο οποίος ισχυρίστηκε πρόσφατα σε συνέντευξή του ότι η στρατηγική εταιρική σχέση μεταξύ της Τουρκίας και των Ηνωμένων Πολιτειών ήταν ισχυρότερη από ποτέ, δηλώνοντας: «Ένα μεγάλο μέρος αυτού σχετίζεται με την απάντηση της Τουρκίας στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και κατά πόσο αυτή η απάντηση ευθυγραμμίζεται με τη συμπεριφορά που αναμένεται από έναν πραγματικό σύμμαχο του ΝΑΤΟ. Αυτό σημαίνει πολλά για εμάς και όταν μιλάω με πρώην συναδέλφους μου στο Καπιτώλιο, βλέπω ότι η ατμόσφαιρα άλλαξε μόλις τα τελευταία χρόνια».


Του Robert Ellis για το National Interest
Μετάφραση CosmoStatus


Είτε ο Πρέσβης Flake βλέπει την Τουρκία με ροζ γυαλιά είτε όχι, το γεγονός παραμένει ότι η απάντηση της Τουρκίας στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, όπως και της Ουγγαρίας, δεν ευθυγραμμίζεται με τη συμπεριφορά που αναμένεται από έναν πραγματικό σύμμαχο του ΝΑΤΟ.

Στην προσπάθειά της να ξεφύγει, η Ουγγαρία προσπάθησε να επαναπροσδιορίσει τη συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ. Κατά συνέπεια, συμφώνησε με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ να μην εμποδίσει την υποστήριξη άλλων κρατών προς την Ουκρανία, με αντάλλαγμα τη μη συμμετοχή της. Δεν υπάρχει όμως τέτοιο θέμα για την Τουρκία.

Είναι ήδη σαφές ότι, στην πράξη, η Τουρκία αδυνατεί να τηρήσει τις θεμελιώδεις αρχές που ορίζονται στην πρώτη σελίδα του Βορειοατλαντικού Συμφώνου και, στην πραγματικότητα, εργάζεται ενεργά για να τις υπονομεύσει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το σχέδιο, που προτάθηκε για πρώτη φορά από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν τον Οκτώβριο του 2022, που πρότεινε την Τουρκία να χρησιμεύσει ως κόμβος για τη μεταφορά Ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη.

Για τον οποιονδήποτε λόγο, η προγραμματισμένη επίσκεψη του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Ουάσιγκτον τον περασμένο Μάιο ακυρώθηκε. Ωστόσο, μια άλλη ευκαιρία θα προκύψει (σ.σ. προέκυψε) σε σχέση με τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον από τις 9 έως τις 11 Ιουλίου, σηματοδοτώντας την 75η επέτειο της συμμαχίας.

Η αποτροπή και η άμυνα είναι τα βασικά θέματα στην ημερήσια διάταξη, με τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας να αποτελεί τη σοβαρότερη απειλή για την ευρωατλαντική ασφάλεια. Σε αυτό το πλαίσιο, η πολιτική ουδετερότητας της Τουρκίας χρήζει πιο προσεκτικής εξέτασης. Σε ένα σκηνικό βίαιης αντιδυτικής προπαγάνδας, θα είναι ενδιαφέρον να δούμε τι θα κάνει ο Ερντογάν στη σύνοδο του ΝΑΤΟ.

Σε μια ανάλυση του Τουρκικού αντιαμερικανισμού στην πολιτική της Μέσης Ανατολής, δύο μελετητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η μετά τον Ερντογάν Τουρκία, δεν έχει πού να στραφεί οικονομικά, εκτός από τη Δύση. Παρά τις επιδρομές συγκέντρωσης κεφαλαίων από γείτονες της Μέσης Ανατολής, αυτό εξακολουθεί να ισχύει. Το γεγονός ότι η Παγκόσμια Τράπεζα αύξησε την έκθεσή της στην Τουρκία στα 35 δισεκατομμύρια δολάρια αποτελεί ένα καλό παράδειγμα. Ωστόσο, παρά την επαναφορά του Μεχμέτ Σίμσεκ στη θέση του Υπουργού Οικονομικών και την επιστροφή στη συμβατική οικονομική πολιτική, εξακολουθεί να υπάρχει έντονη έλλειψη άμεσων ξένων επενδύσεων.

Ο βαθμός στον οποίο η επίσκεψη Ερντογάν στην Ουάσιγκτον θα οδηγήσει σε σημαντική ανταλλαγή απόψεων είναι αβέβαιος, αλλά πολλά πιθανά θέματα βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Το πρώτο είναι η προμήθεια από την Τουρκία του Ρωσικού αμυντικού συστήματος εδάφους-αέρος S-400 το 2019. Αυτό, με τη σειρά του, οδήγησε σε κυρώσεις μέσω του νόμου Countering America's Adversaries Through Sanctions (CAATSA) και την απομάκρυνση της Τουρκίας από την κοινοπραξία για τα F-35.

Ωστόσο, τον Μάρτιο του 2022, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, σε επιστολή του προς το Κογκρέσο, θεώρησε ότι η πώληση 40 νέων μαχητικών αεροσκαφών F-16 και 79 κιτ εκσυγχρονισμού στην Τουρκία, θα ήταν σύμφωνη με τα συμφέροντα εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ. Λόγω της αντίθεσης του Κογκρέσου, ο Ερντογάν ενοχλήθηκε και κατέστησε σαφές ότι εάν το Κογκρέσο δεν εγκρίνει τη συμφωνία, το Τουρκικό κοινοβούλιο δεν θα συμφωνούσε με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

Ο Πρέσβης Flake θεώρησε την έγκριση του Κογκρέσου «ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός». Τον Ιανουάριο, η αναπληρώτρια Υπουργός Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ, είπε κατά τη διάρκεια επίσκεψής της στην Τουρκία: «Εάν μπορέσουμε να ξεπεράσουμε αυτό το ζήτημα, τότε το ζήτημα CAATSA θα εξαφανιστεί και μπορούμε να επιστρέψουμε σε μια συνομιλία για τα F-35».

Ωστόσο, τον Απρίλιο, αναφέρθηκε ότι η Τουρκία μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο ανάπτυξης του συστήματος αεράμυνας S-400 στα σύνορα με το Ιράκ, για την σχεδιαζόμενη καλοκαιρινή της επίθεση κατά του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) στο Ιρακινό Κουρδιστάν.

Ο Πρέσβης Flake διαβεβαίωσε την Τουρκία ότι η συσσώρευση στρατιωτικού υλικού των ΗΠΑ στην Αλεξανδρούπολη της Ελλάδας κοντά στα Τουρκικά σύνορα, ήταν «απλώς μια υλικοτεχνική προσπάθεια. Δεν προτιμάμε τον έναν σύμμαχο έναντι του άλλου. Η Τουρκία και η Ελλάδα αποφάσισαν ότι το Αιγαίο πρέπει να είναι μια θάλασσα ειρήνης».

Σε αυτή την περίπτωση, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να εξετάσουν τον ρόλο της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου υπάρχει η δυνατότητα μιας εκρηκτικής σύγκρουσης, ιδιαίτερα από τη στιγμή που η Χεζμπολάχ έχει απειλήσει την Κύπρο. Στο πλαίσιο αυτό, Κύπρος σημαίνει το κράτος που απέμεινε, αφότου η Τουρκία κατέλαβε το βόρειο ένα τρίτο του νησιού πριν από 50 χρόνια. Η Κύπρος ήταν ευνόητα ενθουσιασμένη όταν υπογράφηκε η συμφωνία για στρατηγικό διάλογο στην Ουάσιγκτον, φέρνοντας την Ελληνική Κύπρο στη σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ, ως προπύργιο κατά της Τουρκίας.

Η Τουρκία παρουσίασε τις προόδους της στην αμυντική τεχνολογία κατά τη διάρκεια της κοινής στρατιωτικής άσκησης EFES-2024 που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο. Αλλά δεν πρέπει να λησμονείται ότι η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας, όπως και του Βλαντιμίρ Πούτιν, είναι ουσιαστικά αλυτρωτική και, ως εκ τούτου, ασύμβατη με τον σκοπό και τους στόχους του ΝΑΤΟ.

Αναπαραγωγή του άρθρου μπορεί να γίνει μόνο με ευδιάκριτη αναφορά στην πηγή CosmoStatus και χρήση live link




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου