Ο Τουρκικός Εθνικός Οργανισμός Πληροφοριών (Milli İstihbarat Teşkilatı, MIT) υποβάθμισε την απειλή που θέτει το Ισλαμικό Κράτος του Χορασάν (ΙΚΧ) σε πρόσφατη έκθεσή του, που αντικρούει τα ευρήματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που τόνιζε τον ρόλο της Τουρκίας ως κόμβου στο τρομοκρατικό δίκτυο ΙΚΧ.
Του Abdullah Bozkurt για το Nordic Monitor
Μετάφραση CosmoStatus
Σημείωση CosmoStatus
Το Χορασάν είναι μια εκτεταμένη περιοχή στο βορειοανατολικό Ιράν, σε μεγάλο μέρος του Αφγανιστάν και στο Πακιστάν. Το 2015 το Ισλαμικό Κράτος του Χορασάν, ορκίστηκε πίστη στο Ισλαμικό Κράτος και έκτοτε έχει πραγματοποιήσει πολλές τρομοκρατικές ενέργειες κυρίως στο Αφγανιστάν. Οι ΗΠΑ το έχουν εντάξει στις τρομοκρατικές οργανώσεις που αποτελούν κίνδυνο εθνικής ασφαλείας. Χορασάν σημαίνει από εκεί που ανατέλλει ο ήλιος.
Η έκθεση, που κυκλοφόρησε τον Μάιο από τη νεοσύστατη Εθνική Ακαδημία Πληροφοριών της MIT (Milli İstihbarat Akademisi), επιβεβαιώνει ότι οι δομές του ΙΚΧ «έχουν εξαλειφθεί ως αποτέλεσμα των επιχειρήσεων που πραγματοποιήθηκαν από σχετικές μονάδες ασφάλειας στην Τουρκία». Η έκθεση, η οποία έρχεται σε αντίθεση με στοιχεία για την αύξηση της δραστηριότητας του ΙΚΧ στο Τουρκικό έδαφος, υποβαθμίζει την κακή απόδοση της ισλαμιστικής κυβέρνησης του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Φαίνεται ότι αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης προπαγανδιστικής προσπάθειας της Τουρκικής κυβέρνησης, χρησιμοποιώντας τις ψυχολογικές επιχειρήσεις της υπηρεσίας πληροφοριών (PSYOPS) για τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης.
Η έκθεση υποστηρίζει ότι το ΙΚΧ δεν μπόρεσε να έχει αποτελεσματική παρουσία στην Τουρκία, αγωνίζεται να στρατολογήσει μαχητές και δρα υπόγεια σε μικρούς πυρήνες. Ωστόσο, απέτυχε να εξετάσει πώς το ΙΚΧ κατάφερε να αποκτήσει σημαντική βάση στη χώρα, να διεξάγει τρομοκρατικές επιχειρήσεις, να συγκεντρώσει κεφάλαια και να στρατολογήσει στελέχη. Αντίθετα, απλώς επισημαίνει ότι το ΙΚΧ έχει επικεντρωθεί στη στρατολόγηση αλλοδαπών από την Κεντρική Ασία και τον Καύκασο που ζουν στην Τουρκία παράνομα ή με τουριστικές βίζες, χαρακτηρίζοντας το ζήτημα ως ένα εντελώς εξωτερικό φαινόμενο.
Αν και αναγνωρίζεται η παρουσία κοινωνικών δικτύων που υποστηρίζουν το ΙΚΧ μεταξύ ατόμων καταγωγής από την Κεντρική Ασία και τον Καύκασο στην Τουρκία, η έκθεση τονίζει ότι η επαφή του Ισλαμικού Κράτους με Τούρκους περιοριζόταν μόνο σε λίγες περιθωριακές ομάδες που συμπαθούσαν την οργάνωση.
Η έκθεση παρέβλεψε εντελώς το καλά τεκμηριωμένο γεγονός ότι, σε πολλές από τις φονικές επιθέσεις του Ισλαμικού Κράτους στην Τουρκία, οι περισσότεροι ύποπτοι ήταν Τούρκοι υπήκοοι και όχι αλλοδαποί. Αυτή η κρίσιμη λεπτομέρεια απλώς αγνοήθηκε. Χωρίς υποστήριξη από Τούρκους υπηκόους, τα ξένα μέλη του Ισλαμικού Κράτους θα δυσκολεύονταν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά εντός της Τουρκίας.
Η έκθεση της MIT έρχεται επίσης σε αντίθεση με τα ευρήματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, του οποίου οι επιτηρητές κυρώσεων για το Ισλαμικό Κράτος και την Αλ Κάιντα, δηλώνουν ότι η Τουρκία έχει γίνει κόμβος για επιχειρήσεις ΙΚΧ, με συνδέσμους που επεκτείνονται στην Ευρώπη.
«Το Ισλαμικό Κράτος του Χορασάν, βασίζεται σε δίκτυα που παρέχουν διευκολύνσεις μεταξύ Αφγανιστάν και Τουρκίας, ικανά να μεταφέρουν στελέχη από την Κεντρική Ασία και το Αφγανιστάν προς την Ευρώπη για να διεξάγουν εξωτερικές επιχειρήσεις» αναφέρεται στην έκθεση που δημοσιεύθηκε στις 22 Ιουλίου 2024 από ομάδα εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ.
«Ένα κράτος μέλος σημειώνει την παρουσία μυστικών «υπερ-συνδέσεων» που εκμεταλλεύονται την Τουρκία για να σχηματίσουν δίκτυα και πυρήνες στην Ευρώπη. Ένα άλλο παρατήρησε ισχυρές συνδέσεις μεταξύ δικτύων που επικοινωνούν στα Ρωσικά και τις γλώσσες της Κεντρικής Ασίας με υλικοτεχνικούς κόμβους στην Τουρκία και σε χώρες διέλευσης, όπως η Ουκρανία» υπογραμμίζεται στην έκθεση του ΟΗΕ.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η υλικοτεχνική και οικονομική υποστήριξη συνεχίζει να είναι διαθέσιμη σε στελέχη που φτάνουν από το Αφγανιστάν και την Κεντρική Ασία, παρά την εξάρθρωση πολλών πυρήνων του ΙΚΧ στην Ευρώπη.
«Η ικανότητα της οργάνωσης να χτυπήσει σε χώρες εξαρτάται από την έκταση αυτών των μόνιμων δικτύων και την πρόσβασή τους στα όπλα, μαζί με το επίπεδο στρατιωτικής εκπαίδευσης των μελών, την ικανότητα αποφυγής αντιτρομοκρατικών μέτρων και τον εντοπισμό βιώσιμων και αναλογικών στόχων» αναφέρεται στην έκθεση.
Σε μια ανησυχητική πρόβλεψη, οι εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ προέβλεψαν αύξηση των απλών χτυπημάτων στην Ευρώπη τον επόμενο χρόνο, παρόμοια με τη σειρά επιθέσεων του Ισλαμικού Κράτους που παρατηρήθηκε μεταξύ 2015 και 2017.
Σε μια περαιτέρω προσπάθεια να δώσει μια θετική στροφή στην άτονη εκστρατεία της κυβέρνησης Ερντογάν εναντίον του δικτύου του ΙΚΧ στην Τουρκία, η έκθεση της MIT ισχυρίζεται ότι η Τουρκία είναι η ηγετική χώρα στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του δικτύου του Ισλαμικού Κράτους. Παρουσιάζει επίσης την Τουρκία ως ηγέτιδα μεταξύ των μουσουλμανικών χωρών, ικανή να πρωτοστατήσει στην ιδεολογική μάχη κατά του Ισλαμικού Κράτους.
«Η Τουρκία είναι κέντρο θρησκευτικής και πολιτιστικής αξίας στον ισλαμικό κόσμο» αναφέρεται στην έκθεση. Κατά συνέπεια, υποστηρίζεται, η Τουρκία βρίσκεται στη μοναδική θέση για να αποτρέψει την εξάπλωση ριζοσπαστικών κινημάτων εντός του ισλαμικού κόσμου.
Αυτό το παλιό επιχείρημα χρησιμοποιείται περιστασιακά από τον Πρόεδρο Ερντογάν και τους συμμάχους του για να αντιμετωπίσουν την κριτική για τις υποτιθέμενες αδυναμίες τους στην καταπολέμηση του δικτύου του Ισλαμικού Κράτους, τόσο στην Τουρκία όσο και σε περιοχές της Συρίας που βρίσκονται υπό τον έλεγχο του Τουρκικού στρατού και των πληρεξουσίων του.
Ωστόσο, παραβλέπεται η επικίνδυνη αντίθετη αφήγηση που προτάθηκε από ανώτερους Τούρκους κυβερνητικούς αξιωματούχους, οι οποίοι ισχυρίστηκαν ότι η απειλή του Ισλαμικού Κράτους στην πραγματικότητα κατασκευάστηκε από τη Δύση και συγκεκριμένα τις ΗΠΑ, ως σκόπιμη προσπάθεια αποσταθεροποίησης των χωρών στη Μέση Ανατολή. Υπήρξε πληθώρα τέτοιων προκλητικών δηλώσεων τα τελευταία χρόνια, οι οποίες απλώς υπονόμευσαν την εκστρατεία κατά του Ισλαμικού Κράτους.
Για παράδειγμα, τον Ιούλιο του 2020 ο πρώην πρωθυπουργός της Τουρκίας και υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου ισχυρίστηκε ότι το Ισλαμικό Κράτος εκπαιδεύτηκε από τις ΗΠΑ για να υπονομεύσει την Αραβική Άνοιξη και αργότερα εισήχθη στη Συρία. Είχε πει επίσης ότι το στρατιωτικό πραξικόπημα του 2013 στην Αίγυπτο συνδέθηκε με αυτή τη στρατηγική. Το 2015 ο Νταβούτογλου αντιμετώπισε κριτική για τα σχόλιά του ότι η κυβέρνηση είχε αναγνωρίσει όλους τους βομβιστές αυτοκτονίας του ISIS, αλλά δεν ήταν σε θέση να ενεργήσει εναντίον τους πριν πραγματοποιήσουν τις επιθέσεις τους. Σημείωσε επίσης ότι η υποστήριξη προς το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) αυξήθηκε το 2015 μετά από μια σειρά τρομοκρατικών επιθέσεων του Ισλαμικού Κράτους που στοίχισαν τη ζωή σε πάνω από 100 ανθρώπους στη χώρα.
Σε μια περιφερειακή διάσκεψη για τη μετανάστευση στη Βοσνία στις 20 Σεπτεμβρίου 2022, ο τότε υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας Σουλεϊμάν Σοϊλού, του οποίου οι αρμοδιότητες περιλάμβαναν την επίβλεψη της μεγαλύτερης υπηρεσίας επιβολής του νόμου του έθνους που είναι επιφορτισμένη με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, ισχυρίστηκε ότι η Αλ Κάιντα και το Ισλαμικό Κράτος δημιουργήθηκαν σκόπιμα από τις ΗΠΑ για να αποσταθεροποιήσουν χώρες και περιοχές.
Στις 2 Φεβρουαρίου 2023 ο Σοϊλού επανέλαβε τον ισχυρισμό του ότι οι ΗΠΑ δημιούργησαν το Ισλαμικό Κράτος και την Αλ Κάιντα. Στις 17 Φεβρουαρίου 2023 επανέλαβε αυτόν τον ισχυρισμό και υποστήριξε περαιτέρω ότι η Δύση ελέγχει δίκτυα λαθρεμπορίου ναρκωτικών, πετρελαίου και ανθρώπων. Αναγνώρισε επίσης ότι η Τουρκία είχε στείλει χιλιάδες μέλη του Ισλαμικού Κράτους στην Ευρώπη.
Αυτοί οι παράξενοι ισχυρισμοί ενισχύθηκαν περαιτέρω από κυβερνητικούς προπαγανδιστές στα Τουρκικά μέσα ενημέρωσης. Στις 4 Σεπτεμβρίου 2020, ο παρουσιαστής πρωινών ειδήσεων Ερκάν Ταν ισχυρίστηκε ότι το Ισλαμικό Κράτος είναι μια χριστιανική και εβραϊκή τρομοκρατική ομάδα. Ο Ταν συνδέεται από καιρό με το A-Haber, ένα εθνικό δίκτυο που ανήκει στην οικογένεια του Τούρκου προέδρου Ερντογάν.
Η έκθεση της MIT για το ΙΚΧ παραλείπει επίσης κρίσιμα στοιχεία σχετικά με τον αριθμό των μελών του Ισλαμικού Κράτους που κρατούνται ακόμη στις Τουρκικές φυλακές και τον αριθμό εκείνων που έχουν καταδικαστεί επιτυχώς. Αντίθετα, αναφέρεται σε έκθεση του κρατικού τηλεοπτικού σταθμού TRT, η οποία αναφέρει ότι το 2023, η αστυνομία διεξήγαγε 122 επιχειρήσεις κατά της τρομοκρατικής ομάδας, με αποτέλεσμα τη σύλληψη 426 ατόμων.
Η Τουρκική κυβέρνηση σκόπιμα αποφεύγει να δώσει στοιχεία σχετικά με τον αριθμό των μελών του Ισλαμικού Κράτους που διώχθηκαν επιτυχώς και καταδικάστηκαν και επικυρώθηκαν οι καταδίκες τους μετά τις εφέσεις. Αντίθετα, εστιάζει στην αποκάλυψη του αριθμού των αστυνομικών επιχειρήσεων και των κρατήσεων για να παρουσιάσει την κυβέρνηση Ερντογάν ως ειλικρινή στις προσπάθειές της να καταστείλει το Ισλαμικό Κράτος.
Στις 24 Μαρτίου 2024 ο υπουργός Εσωτερικών Αλί Γερλίκαγια είπε ότι η αστυνομία διεξήγαγε 1.316 επιχειρήσεις κατά του Ισλαμικού Κράτους μεταξύ 1ης Ιουνίου 2023 και 23 Μαρτίου 2024, με αποτέλεσμα τη σύλληψη 2.733 υπόπτων. Από αυτούς οι 692 συνελήφθησαν, ενώ οι υπόλοιποι αφέθηκαν ελεύθεροι. Αυτό σημαίνει ότι για μόνο 1 στους 4 κατηγορούμενος για συμμετοχή στο Ισλαμικό Κράτος συνελήφθη τελικά από τα τουρκικά δικαστήρια.
Για άλλη μια φορά, ο Γερλίκαγια απέφυγε να δώσει στοιχεία για το πόσοι από τους συλληφθέντες παρέμειναν στη φυλακή και πόσοι καταδικάστηκαν πραγματικά. Η έλλειψη διαφάνειας πηγάζει από το γεγονός ότι πολλοί κρατούμενοι του Ισλαμικού Κράτους αφέθηκαν ελεύθεροι σταδιακά κατά τη διάρκεια των ακροάσεων και ελάχιστοι καταδικάστηκαν από τα τουρκικά δικαστήρια. Επιπλέον, ορισμένες καταδικαστικές αποφάσεις ανατράπηκαν με προσφυγές σε ανώτερα δικαστήρια που στελεχώνονται από ισλαμιστές.
Αν και αρκετοί νομοθέτες έχουν υποβάλει κοινοβουλευτικές ερωτήσεις τα τελευταία χρόνια ζητώντας να μάθουν τον αριθμό των μελών του Ισλαμικού Κράτους που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στη φυλακή. Η κυβέρνηση αγνοεί συνεχώς αυτές τις εκκλήσεις και αρνείται να παράσχει τα στοιχεία.
Σε αυτό το ανεκτικό πολιτικό περιβάλλον στην Τουρκία, όπου η κυβέρνηση υποβαθμίζει την απειλή, το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης αποτυγχάνει να διώξει αποτελεσματικά και να καταδικάσει και όπου οι πολιτικοί στόχοι έχουν προτεραιότητα έναντι της ουσιαστικής δράσης, οι δηλώσεις και οι αναφορές συχνά υπονομεύουν αντί να υποστηρίζουν την εκστρατεία κατά της τρομοκρατίας. Κατά συνέπεια, το Ισλαμικό Κράτος και οι θυγατρικές του, συμπεριλαμβανομένου του Ισλαμικού Κράτους του Χορασάν, θα συνεχίσουν να εκμεταλλεύονται την Τουρκία για τη μεταφορά κεφαλαίων, τη στρατολόγηση μαχητών και την εξασφάλιση υλικοτεχνικής υποστήριξης.
Αναπαραγωγή του άρθρου μπορεί να γίνει μόνο με ευδιάκριτη αναφορά στην πηγή CosmoStatus και χρήση live link
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου