Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν έχει κρύψει την επιθυμία του να αναθεωρήσει τα επί έναν αιώνα σύνορα της Τουρκίας. Αξιώνει τμήματα της Βουλγαρίας, της Ελλάδας και της Κύπρου, ενώ τα τουρκικά στρατεύματα κατέχουν τμήματα της Κύπρου, της Συρίας και του Ιράκ. Ταυτόχρονα, οι Τουρκικές Ειδικές Δυνάμεις βοηθούν τις ομόλογές τους από το Αζερμπαϊτζάν που πλέον κατέχουν αρκετές δεκάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα Αρμενικής ιδιοκτησίας.
Του Michael Rubin για το Middle East Forum
Μετάφραση CosmoStatus
Εάν η Κίνα σαλαμοποιεί περεταίρω τον ιμπεριαλισμό της και η Ρωσία δημιουργεί χώρες δορυφόρους εντός της επικράτειας των γειτονικών της χωρών, η τακτική της Τουρκίας φαίνεται να αξιοποιεί απαιτήσεις για διαδρόμους ως μέσο επιβολής των ιμπεριαλιστικών συμφερόντων της.
Πάρτε για παράδειγμα τις ενέργειες της Τουρκίας στο βόρειο Ιράκ. Μετά από εβδομάδες προαναγγελιών στρατιωτικής δράσης, η Τουρκία ξεκίνησε συντονισμένους βομβαρδισμούς και εκστρατεία κατοχής για την εξάλειψη του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) στο βόρειο Ιράκ. Το μίσος της Τουρκίας προς τους Κούρδους γενικά και το PKK ειδικότερα δεν είναι μυστικό. Όταν οι πληρεξούσιοί της δεν μπορούν να κερδίσουν μέσω εκλογών, ο Ερντογάν κατηγορεί τους νικητές Κούρδους πολιτικούς για συμπάθεια προς το PKK για να δικαιολογήσει την αντικατάστασή τους με τους δικούς του υποψηφίους. Ο Ερντογάν καταλαβαίνει, ωστόσο, ότι ο ωμός ρατσισμός είναι κάτι άσχημο και έτσι πουλάει επιθετικότητα με άλλους τρόπους στη διεθνή κοινότητα.
Σκεφθείτε τον οικονομικό διάδρομο. Η Τουρκία δικαιολογεί τη στρατιωτική της δράση με το πρόσχημα της δημιουργίας οικονομικού διαδρόμου από την Τουρκία μέσω του Ιράκ στον Περσικό Κόλπο. Το PKK μπορεί να θέσει σε κίνδυνο το εμπόριο, υποστηρίζουν οι Τούρκοι και έτσι η Τουρκία θα πρέπει να το εξαλείψει, ασχέτως αν οι οδοί του διαδρόμου δεν διέρχονται ούτε από το έδαφος ούτε από τα χωριά που βομβαρδίζει η Τουρκία. Πράγματι, όπως ακριβώς ο αείμνηστος Πρόεδρος του Ιράκ Σαντάμ Χουσεΐν έφτιαξε αυτοκινητόδρομους που παράκαμπταν σκόπιμα τις σιιτικές πόλεις, ο προτεινόμενος διάδρομος Τουρκίας-Ιράκ παρακάμπτει τις πόλεις των Κούρδων του Ιράκ.
Η Άγκυρα έχει επίσης μετατρέψει την απαίτηση για διαδρόμους σε πιθανό casus belli με την Αρμενία. Η Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν λένε ότι εάν η Αρμενία δεν τους επιτρέψει να χαράξουν έναν διάδρομο στη νότια Αρμενία για να συνδέσουν τις δύο χώρες, ενδέχεται να καταλάβουν την περιοχή με τη βία. Ο εν λόγω διάδρομος θα έχει τουλάχιστον 70 χιλιόμετρα μήκος.
Η Αρμενία δεν προτίθεται να δεχτεί τις αξιώσεις, επειδή ο Τουρκικός διάδρομος θα έκοβε τη χώρα σε ευάλωτα τμήματα και θα την απέκοπτε από άλλους εμπορικούς εταίρους. Οι Αρμένιοι έχουν επίσης δίκιο για το ότι εάν η Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν ανοίξουν απλώς τα σύνορά τους στο κανονικό εμπόριο, η ανάγκη για έναν τέτοιο διάδρομο θα εξαφανιστεί. Αυτό το απλό γεγονός υπογραμμίζει τον κυνισμό με τον οποίο η Τουρκία χρησιμοποιεί την απαίτηση του διαδρόμου ως μηχανισμό για ιμπεριαλισμό και όχι ως μέσο εμπορίου.
Το ίδιο ισχύει και στην Κύπρο. Τον Αύγουστο του 2023, οι Τούρκοι στην Κύπρο επιτέθηκαν στις ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ στη νεκρή ζώνη που χωρίζει την Κύπρο από την κατεχόμενη από τους Τούρκους περιοχή του νησιού. Οι Τούρκοι χρησιμοποίησαν ως δικαιολογία της ενέργειάς τους την άρνηση της Κύπρου να επιτρέψει στους Τούρκους να κατασκευάσουν απευθείας δρόμο προς την Πύλα μέσω της νεκρής ζώνης, δημιουργώντας ουσιαστικά έναν διάδρομο σε μια από τις λίγες πόλεις όπου ζουν μαζί Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι. Νομικά, ωστόσο, ούτε η Τουρκία ούτε η κυβέρνηση των κατεχομένων είχαν κανένα δικαίωμα να το κάνουν, καθώς η νεκρή ζώνη παραμένει κυρίαρχο Κυπριακό έδαφος, ακόμη και αν η Κυπριακή κυβέρνηση συμφωνούσε να μην αναπτύξει τον στρατό της εκεί. Η Τουρκία το γνώριζε αυτό, αλλά υπολόγισε ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το επιχείρημα του διαδρόμου για να καλύψει ακόμη μία αρπαγή γης.
Το μοτίβο της Τουρκικής συμπεριφοράς είναι ξεκάθαρο, ακόμα κι αν η Δύση το αναγνωρίζει σπάνια λόγω των τεχνητών γραφειοκρατικών θεμάτων που παρασύρουν τους δυτικούς διπλωμάτες και αναλυτές. Οι Τουρκικοί διάδρομοι είναι σήμερα ένας δούρειος ίππος ντυμένος με τη γλώσσα της διπλωματίας και της ανάπτυξης.
Η Τουρκία, όμως, έχει αχίλλειο πτέρνα. Ο Ερντογάν είναι ένας λαμπρός πολιτικός σε θέματα τακτικής, αλλά είναι ένας θεμελιωδώς ηλίθιος άνθρωπος του οποίου το ιστορικό των γνώσεών του, τον τοποθετεί πιο κάτω ακόμη και από τους στάσιμους μαθητές. Είναι, στην ουσία, ένας δοξασμένος κακοποιός του δρόμου που δεν κατάφερε να μπει στην ελίτ της Τουρκίας, πόσο μάλλον στο γυμνάσιο. Η αίσθηση της ιστορίας που έχει, βασίζεται στην πολεμική παρά στην πραγματικότητα και έτσι δεν καταλαβαίνει ότι ο αναθεωρητισμός μπορεί να λειτουργήσει εναντίον της Τουρκίας.
Για παράδειγμα, ο πιο αποτελεσματικός διπλωματικός τρόπος για να απορρίψει κανείς τα αιτήματα του Ερντογάν για αναθεώρηση της 100χρονης Συνθήκης της Λωζάννης που καθόρισε τα σύνορα της σύγχρονης Τουρκίας θα ήταν να χρησιμοποιήσει οποιαδήποτε αναθεώρηση ως μέσο για την ανάκτηση των Ελληνικών εδαφών που χάθηκαν άδικα μετά την εθνοκάθαρση (σ.σ. του 1922). Θέλει ο Ερντογάν να ακυρώσει τη Συνθήκη της Λωζάννης; Ωραία. Τότε η Σμύρνη να ξαναγίνει Ελληνική (then let Izmir once again become Smyrna).
Το ίδιο ισχύει και με την Αρμενία. Στον απόηχο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, ο Πρόεδρος Γούντροου Γουίλσον έστειλε τον στρατηγό Τζέιμς Χάρμπορντ για να αναφέρει σχετικά με τις σχέσεις Αρμενίας – Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μετά τη Γενοκτονία των Αρμενίων, με τη σκέψη για τη δυνατότητα εντολής στην οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να είναι προστάτιδα δύναμη. Το αποτέλεσμα ήταν μια περιεκτική έκθεση που υποστήριξε, εν μέρει, ότι η επιβίωση της Αρμενίας απαιτούσε έναν διάδρομο προς τη θάλασσα. Ο Χάρμπορντ ήταν σωστός και εξακολουθεί να είναι. Εάν η Τουρκία ανοίξει την πόρτα στους διαδρόμους, τότε η Δύση θα πρέπει να ανοίξει την πόρτα αντίστροφα. Η Αρμενία χρειάζεται έναν διάδρομο για να επιβιώσει. Η Τραπεζούντα ανήκε ιστορικά η Αρμενία και αντιπροσωπεύει μια λογική επιλογή για έναν τερματικό διάδρομο.
(Σ.Σ. εδώ ο Michael Rubin κάνει λάθος για την Τραπεζούντα, καθώς αποτελούσε το κέντρο του Ποντιακού Ελληνισμού και όχι των Αρμενίων. Πράγματι, στην πόλη ζούσαν πολλοί Αρμένιοι, αλλά δεν ήταν «Αρμενική». Ήταν Ελληνική).
Καθώς ο Ερντογάν υιοθετεί την πολιτική των διαδρόμων, είναι καιρός η Δύση να διεκδικήσει τα δικά της για να διορθώσει τα ιστορικά λάθη. Ο Ερντογάν άνοιξε την πόρτα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Γαλλία θα πρέπει να την διαβούν.
Αναπαραγωγή του άρθρου μπορεί να γίνει μόνο με ευδιάκριτη αναφορά στην πηγή CosmoStatus και χρήση live link
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου