Ανταλλαγή πυρών έγινε το Σάββατο μεταξύ των συνοριακών δυνάμεων του Ιράν και του Αφγανιστάν, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τουλάχιστον τρεις άνθρωποι και να τραυματιστούν αρκετοί άλλοι.
Η αφορμή φαίνεται πως είναι η αντιδικία για τα δικαιώματα σε αποθέματα νερού μεταξύ των δύο χωρών, αναφέρεται σε δημοσίευμα του Arab News.
Την Κυριακή η κατάσταση ήταν ήρεμη ενώ οι δύο πλευρές ξεκίνησαν διαβουλεύσεις για να εκτονωθεί η ένταση.
Αναλυτές υποστηρίζουν ότι οι δύο χώρες της περιοχής, ειδικά το Αφγανιστάν, δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά μια σύγκρουση, η οποία θα μπορούσε να ξεκινήσει με ανταλλαγή πυρών, όπως αυτή στον συνοριακό σταθμό Sasuli στο Ιράν, αλλά να τελειώσει μετά από την επέμβαση του τακτικού στρατού.
Η ένταση σημειώθηκε λίγες μόλις εβδομάδες αφότου ο Ιρανός Πρόεδρος Ebrahim Raisi προειδοποίησε τους Ταλιμπάν να μην παραβιάζουν τα δικαιώματα του Ιράν που αφορούν τον ποταμό Χελμάντ, που καθορίστηκαν από διμερή συνθήκη που υπογράφηκε το 1973.
Τα νερά του ποταμού Χελμάντ, που έχει μήκος πάνω από 1.000 χιλιόμετρα και ρέει από το Αφγανιστάν προς τις άνυδρες ανατολικές περιοχές του Ιράν, έχουν προκαλέσει ανησυχία για την Τεχεράνη λόγω της απόφασης της Καμπούλ να δημιουργήσει φράγμα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και την άρδευση γεωργικών εκτάσεων.
Τα τελευταία χρόνια το Ιράν αντιμετωπίζει αυξανόμενα προβλήματα λειψυδρίας. Η λειψυδρία προκάλεσε διαμαρτυρίες από τους αγρότες το 2021, όταν το 97% της χώρας αντιμετώπισε σε κάποιο επίπεδο ξηρασία. Το θέμα των υδάτινων δικαιωμάτων του ποταμού Χελμάντ συζητήθηκε στις 18 Μαΐου μεταξύ του Amir Khan Muttaqi, αναπληρωτή Υπουργού Εξωτερικών του Αφγανιστάν και του Ιρανού ομολόγου του Hossein Amirabdollahian.
Την Κυριακή, ο Muttaqi συναντήθηκε με τον Ιρανό πρέσβη στην Καμπούλ Hassan Kazemi Qom, για να συζητήσουν το θέμα των υδάτων και άλλα διμερή θέματα.
Το Αφγανιστάν υποστηρίζει ότι σέβεται τη διμερή συνθήκη με το Ιράν, αλλά θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η παρατεταμένη ξηρασία στην περιοχή, καθώς ήδη αυτή έχει μπει στο τρίτο έτος.
Παρόλο που και οι δύο χώρες με ανακοινώσεις τους τάσσονται υπέρ του διαλόγου, η ένταση κορυφώθηκε το Σάββατο, οπότε και σημειώθηκε η ανταλλαγή πυρών. Οι Αφγανοί κατηγορούν το Ιράν ότι άνοιξε πρώτο πυρ, ενώ το Ιράν κατηγορεί το Αφγανιστάν ότι άνοιξε πρώτο πυρ. Το αποτέλεσμα ήταν το Αφγανιστάν να χάσει έναν στρατιώτη και το Ιράν δύο, ενώ υπήρξαν και υλικές ζημιές. Επίσης τραυματίστηκαν και δύο Ιρανοί πολίτες.
Η έξαρση της έντασης Αφγανιστάν - Ιράν για τα δικαιώματα του νερού έρχεται εν μέσω συσσωρευμένων διαφωνιών μεταξύ των δύο καθεστώτων, από τότε που οι Ταλιμπάν ανέλαβαν τον έλεγχο του Αφγανιστάν το 2021, συμπεριλαμβανομένων προηγούμενων συγκρούσεων στα σύνορά τους και αναφορών για κακομεταχείριση Αφγανών προσφύγων.
Αν και το Ιράν δεν αναγνωρίζει επίσημα τη διοίκηση των Ταλιμπάν, διατηρεί σχέσεις με τη νέα διοίκηση του Αφγανιστάν. Για δεκαετίες, το Ιράν φιλοξένησε εκατομμύρια Αφγανούς που διέφυγαν από τις ένοπλες συγκρούσεις, ενώ ο αριθμός των Αφγανών που περνούν προς το Ιράν έχει αυξηθεί από το 2021.
Σχεδόν 600.000 Αφγανοί ζουν νόμιμα στο Ιράν και περίπου 780.000 είναι εγγεγραμμένοι ως πρόσφυγες, σύμφωνα με στοιχεία του 2022 από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Επίσης 2,1 εκατομμύρια Αφγανοί παραμένουν χωρίς έγγραφα.
Η ένταση σε σχέση με τους πρόσφυγες παραλίγο να φέρει το ξέσπασμα βίας πολλές φορές, ακόμη και τον Ιανουάριο του 2023, όταν αναφορές για κακομεταχείριση κυκλοφόρησαν ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ωθώντας αξιωματούχους των Ταλιμπάν να εκφράσουν τις ανησυχίες τους στην Τεχεράνη για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι Αφγανοί πρόσφυγες στο Ιράν.
Οι Ιρανικές δυνάμεις ασφαλείας σκότωσαν τουλάχιστον 11 Αφγανούς, σύμφωνα με έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Αύγουστο, η οποία κατέγραψε επίσης τις αναγκαστικές επιστροφές και τα βασανιστήρια Αφγανών.
Το Αφγανιστάν είναι πιθανό να επιδιώξει την επίλυση των προβλημάτων μέσω διαπραγματεύσεων. Οι Ταλιμπάν θα αποφύγουν την αντιπαράθεση με το Ιράν. Το Αφγανιστάν είναι εύθραυστο μετά από 40 χρόνια πολέμου. Η ιστορία έχει δείξει ότι είναι προτιμότερο για το Αφγανιστάν να επιλύει τις διαφορές του με τους γείτονες μέσω συνομιλιών.
Οποιαδήποτε σύγκρουση μεταξύ του Αφγανιστάν και του Ιράν θα έχει επιπτώσεις στην περιοχή. Ο γεωπολιτικός ρόλος της Κίνας και οι σχέσεις της με την κυβέρνηση των Ταλιμπάν μπορεί επίσης να παίξουν ρόλο. Πάντως το Πεκίνο δεν έχει αναγνωρίσει επίσημα την κυβέρνηση των Ταλιμπάν. Ωστόσο, έχει καλωσορίσει στο Πεκίνο εκπροσώπους των Ταλιμπάν και έχει συμμετάσχει σε συνομιλίες. Επίσης, διατηρεί ανοιχτή την πρεσβεία της στην Καμπούλ.
Η Κίνα θέλει ένα ασφαλές Αφγανιστάν για να έχει πρόσβαση στα Αφγανικά ορυκτά και θέλει επίσης πρόσβαση στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο του Ιράν μέσω του Αφγανιστάν, καταλήγει το δημοσίευμα του Arab News.
Αναπαραγωγή του άρθρου μπορεί να γίνει μόνο με ευδιάκριτη αναφορά στην πηγή CosmoStatus και χρήση live link
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου