Η Τουρκία προσπαθεί να πλασαριστεί ως μια νέα ηγεμονική δύναμη στην περιοχή. Έχει αποφασίσει ότι δεν θέλει να ανήκει ούτε στο ΝΑΤΟ, ούτε στην ΕΕ.
Αυτά υποστηρίζονται στο πολύ ενδιαφέρον άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Al-Monitor και παρουσιάζει το CosmoStatus.
Οι μάχες που ξεκίνησαν στις 10 Μαΐου μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς σταμάτησαν με την εκεχειρία που διαπραγματεύτηκε κυρίως η Αίγυπτος μετά τις παρασκηνιακές πιέσεις του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.
Ο διάσημος Παλαιστίνιος διανοούμενος και ερευνητής Khalil Shikaki έγραψε:
«Οι συνέπειες του τελευταίου γύρου της ισραηλινο-παλαιστινιακής αντιπαράθεσης, οι Ισραηλινές στρατιωτικές επιθέσεις στη Γάζα, οι επιθέσεις πυραύλων της Χαμάς σε Ισραηλινές πόλεις και η αυξημένη ενδοκοινοτική βία μεταξύ Αράβων και Εβραίων, θα είναι μακροχρόνιες και βαθιές. Πάνω απ’ όλα, θα ενισχύσει την αίσθηση μεταξύ Ισραηλινών, Παλαιστινίων και της πλειονότητας της διεθνούς κοινότητας, ότι η αναζήτηση ειρηνικής επίλυσης της σύγκρουσης έχει λήξει για το κοντινό μέλλον».
Ένα από τα θύματα του τελευταίου γύρου του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς είναι η εμπλοκή της προφανώς άσχετης Τουρκίας, ως περιφερειακής δύναμης, όσον αφορά τις στρατηγικές συνέπειες του πολέμου. Μετά από χρόνια προβολής της δύναμής της, σε μια προσπάθεια να γίνει αποδεκτή ως αναδυόμενη αναθεωρητική δύναμη στη Μέση Ανατολή και τη διεθνή σκηνή, η σθεναρή υποστήριξη του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Χαμάς αποδείχτηκε αναποτελεσματική τόσο στον στρατιωτικό όσο και στον ειρηνευτικό τομέα.
Σύμφωνα με τις αρχικές εκτιμήσεις των Ισραηλινών αξιωματούχων ασφαλείας, η Χαμάς υπέστη σοβαρότατες απώλειες που θα την φέρουν χρόνια πίσω, στο θέμα των πυραύλων, των εγκαταστάσεων αποθήκευσης και εκτεταμένο δίκτυο σηράγγων που κατασκευάστηκαν για τη μετακίνηση μαχητών και πυρομαχικών. Η παράταση των μαχών αποδείχθηκε δύσκολη για τους ηγέτες της Χαμάς λόγω των καταστροφών που προκλήθηκαν Επιπλέον, οι υποδομές στη Γάζα έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων ύδρευσης και αποχέτευσης, των ηλεκτρικών δικτύων, των νοσοκομείων, των σχολείων και των δρόμων.
Η υποστήριξη της Τουρκίας στη Λιβύη και το Αζερμπαϊτζάν ήταν αποτελεσματική, ώστε να γείρει το παιχνίδι υπέρ των συμμάχων της, αλλά ο στρατός της δεν τα κατάφερε με τη Χαμάς και τις μάχες στη Γάζα.
Φαίνεται πως η Τουρκία δεν θα μπορέσει να αναλάβει την ηγεσία στην ανοικοδόμηση της Γάζας, μετά την κατάπαυση του πυρός, εξαιτίας των συνεχιζόμενων διαφωνιών μεταξύ των κυβερνήσεων Ερντογάν και Μπάιντεν. Μάλιστα, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ κατηγόρησε τον Ερντογάν για αντισημιτισμό, μέσω μιας πρωτοφανούς δήλωσης.
Ο Μπάιντεν επαίνεσε τους Ισραηλινούς και τους Αιγύπτιους αξιωματούχους πριν την κατάπαυση του πυρός και δεσμεύτηκε να βρει διεθνείς πόρους για την ανοικοδόμηση της Γάζας.
«Θα το κάνουμε με την πλήρη συνεργασία της Παλαιστινιακής Αρχής, όχι την Χαμάς, ώστε να μην επιτραπεί στην Χαμάς να ξαναφτιάξει το οπλοστάσιό της» είπε ο Τζο Μπάιντεν.
Πράγματι, μόλις δύο μέρες πριν την εκεχειρία, ο Ερντογάν έγινε στόχος μίας σκληρής ανακοίνωσης από τον εκπρόσωπο του State Department, ο οποίος όχι μόνο καταδίκασε την αντισημιτική ρητορική του Ερντογάν, αλλά την χαρακτήρισε και κατακριτέα, ενώ κάλεσε τον Ερντογάν και τους Τούρκους πολιτικούς να αποφεύγουν τα εμπρηστικά σχόλια, καλώντας την Τουρκία να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου.
Σε απάντηση, ο Ερντογάν δεν σταμάτησε τα εμπρηστικά σχόλια και δεν εξέφρασε προθυμία για συνεργασία με τις ΗΠΑ για τον τερματισμό της σύγκρουσης.
Οι ΗΠΑ συνεργάστηκαν με την Αίγυπτο για να επιτευχθεί η κατάπαυση του πυρός. Όλες οι ενδείξεις τείνουν στο ότι ο Μπάιντεν δεν σχεδιάζει να περιλάβει την Τουρκία στις προσπάθειες ανοικοδόμησης της Γάζας. Οι προσπάθειες ίσως να στοχεύουν στην απονομιμοποίηση και την αποδυνάμωση της Χαμάς, που αποτελεί τον κύριο εταίρο της Τουρκίας στην Παλαιστίνη.
Εκτός από τις ψυχρές σχέσεις μεταξύ Άγκυρας και Ουάσιγκτον, η Τουρκία είναι χάλια οικονομικά και αποτελεί ερώτημα το αν είναι ικανή να βοηθήσει την Γάζα.
Ο Ερντογάν είναι γνωστός για την ειλικρινή και προκλητική γλώσσα που χρησιμοποιεί εναντίον του Ισραήλ κάθε φορά που ξεσπούν εχθροπραξίες, ειδικά όταν το Ισραήλ επιτίθεται στη Γάζα, ή όταν η ισραηλινή αστυνομία κάνει επιδρομές στο τέμενος Al-Aqsa στην Ιερουσαλήμ, ένα από τα πιο ιερά μέρη των μουσουλμάνων. Όμως, δεν κατηγορήθηκε ποτέ για αντισημιτισμό για τις αντι-Ισραηλινές δηλώσεις του μέχρι σήμερα.
Η διαφορά τώρα έγκειται στην ομιλία της της 19ης Μαΐου. Ο Ερντογάν έκανε μια αποκάλυψη για έναν πρώην «Εβραίο» πρωθυπουργό, αντί να πει για έναν «Ισραηλινό» πρωθυπουργό, τον οποίο δεν κατονόμασε. Αυτό ενόχλησε τις ΗΠΑ. Ο τρόπος που μίλησε ίσως δεν αποτέλεσαν ένα γλωσσικό λάθος, αλλά ήταν η έκφραση των συναισθημάτων του, που θα μπορούσαν να ερμηνευτούν ως «αντισημιτικά».
Πάντως, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε σκληρή στάση κατά της Τουρκίας και του Ερντογάν, μέσω σκληρού ψηφίσματος, ενώ η οργάνωση Γκρίζοι Λύκοι ίσως τεθεί στην λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων.
Επικρίνοντας τις οπισθοδρομικές θεσμικές μεταρρυθμίσεις της Τουρκίας, οι Ευρωβουλευτές κάλεσαν τις αρμόδιες αρχές της Τουρκίας «να απελευθερώσουν όλους τους φυλακισμένους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφους, δικηγόρους, ακαδημαϊκούς και άλλους που η κυβέρνηση έχει φυλακίσει με αβάσιμες κατηγορίες». Εξέφρασαν επίσης τις ανησυχίες τους σχετικά με την «εχθρική εξωτερική πολιτική της Τουρκίας κατά της Ελλάδας και της Κύπρου, καθώς και την εμπλοκή της στη Συρία, τη Λιβύη και το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, που έρχεται σε αντίθεση με τις προτεραιότητες της ΕΕ». Τέλος επανέλαβαν την «ενθάρρυνσή τους στην Τουρκία να αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Αρμενίων».
Η διατύπωση της έκθεσης υποδηλώνει ότι η Ευρώπη παραμένει εντελώς επικριτική και διαμετρικά αντίθετη με την εξωτερική πολιτική του Ερντογάν. Έτσι, το σημείο στο οποίο βρίσκονται οι σχέσεις της Τουρκίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να χαρακτηριστεί ως «ιστορικό χαμηλό». Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταλήγει λέγοντας: «Η Τουρκία σίγουρα θα αλλάξει πορεία».
Ίσως και να μην αλλάξει. Στο Αμερικανικό Foreign Affairs υποστηρίζεται ότι η Τουρκία δεν θα επιστρέψει στο Δυτικό στρατόπεδο. Στο άρθρο υποστηρίζεται ότι η αλλαγή πλεύσης στην Τουρκία δεν είναι επιφανειακή, αλλά είναι ισχυρή. Στα σχεδόν 20 χρόνια διακυβέρνησης της Τουρκίας από τον Ερντογάν, η Τουρκία εξελίχθηκε να μην ενδιαφέρεται να ανήκει στο ΝΑΤΟ ή στην ΕΕ. Η Τουρκία προσπαθεί να πλασαριστεί ως τοπικός ηγεμόνας.
Όμως, η ηγεμονία της αυτή, είναι μετέωρη μετά τον αποκλεισμό της από την διαδικασία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.
Η εξωτερική πολιτική του Ερντογάν αποτελεί κουρελόχαρτο, όπως και η εσωτερική του πολιτική, καταλήγει το δημοσίευμα του Al Monitor.
Αναπαραγωγή του άρθρου μπορεί να γίνει μόνο με ευδιάκριτη αναφορά στην πηγή CosmoStatus και χρήση live link
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου