Το Τουρκικό κοινοβούλιο επανεξέτασε τις μη επικυρωμένες διεθνείς συμφωνίες από το προηγούμενο νομοθετικό έτος, μεταξύ των οποίων είναι και το μνημόνιο κατανόησης που υπεγράφη στις 3 Οκτωβρίου 2022 μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης για τη συνεργασία στον τομέα των υδρογονανθράκων.
Η συμφωνία αυτή είχε ως αποτέλεσμα τις έντονες αντιδράσεις τόσο από την Ελλάδα όσο και από την Αίγυπτο.
Στις 6 Ιουνίου 2023 αποκαλύφθηκε ότι η συμφωνία, που υποβλήθηκε εκ νέου στο κοινοβούλιο από τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για την ολοκλήρωση των νομοθετικών διαδικασιών, παραπέμφθηκε στην επιτροπή από τον πρόεδρο της Βουλής την ίδια εβδομάδα.
Η συμφωνία στοχεύει στην προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των κρατικών εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου για την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων στη Λιβύη.
Η τετρασέλιδη συμφωνία καλύπτει τόσο τα υπάρχοντα όσο και τα μελλοντικά πεδία υδρογονανθράκων, εγείροντας ανησυχίες ασάφειας. Οι επικριτές υποστήριξαν ότι η συμφωνία δημιουργεί νομικές και κυριαρχικές ανησυχίες, ιδίως όσον αφορά τη συμφωνία του 2019 μεταξύ της Τουρκίας και της πρώην Λιβυκής Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων και τον πιθανό αντίκτυπό της στην ανατολική Μεσόγειο.
Το πρόσφατο Μνημόνιο δεν αναφέρει ρητά τη συμφωνία του 2019, ενώ το προοίμιό του παραπέμπει έμμεσα στην προηγούμενη συμφωνία. Δηλώνει ότι και οι δύο χώρες γνωρίζουν τις δυνατότητες της συνεργασίας για την ενίσχυση των διμερών σχέσεων και εκφράζει την επιθυμία για περαιτέρω ανάπτυξη των δεσμών στον τομέα των υδρογονανθράκων.
Στο παρελθόν, ασκήθηκε σκληρή κριτική για τη συμφωνία αυτή από την Αίγυπτο και την Ελλάδα, που υποστήριξαν ότι το μνημόνιο σηματοδοτεί μια ανησυχητική κλιμάκωση από την Τουρκία, με στόχο την αποσταθεροποίηση της ανατολικής Μεσογείου και ότι αντιπροσωπεύει τη συνέχιση της συμφωνίας του 2019, η οποία παραβιάζει το διεθνές δίκαιο.
Η Αθήνα και το Κάιρο ισχυρίστηκαν ότι το μνημόνιο παραβιάζει τα κυριαρχικά τους δικαιώματα, που θεσπίστηκαν με τη συμφωνία του Αυγούστου 2020 που οριοθέτησε την αποκλειστική οικονομική ζώνη. Η συμφωνία του 2020 περιλάμβανε περιοχές με αλληλεπικαλυπτόμενες αξιώσεις από την Τουρκία και τη Λιβύη, οι οποίες είχαν αρχικά σκιαγραφηθεί στη συμφωνία του 2019. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι δηλώσεις έγιναν χωρίς να είναι γνωστές οι ιδιαιτερότητες του Μνημονίου.
Σε κοινή τους επιστολή προς τα Ηνωμένα Έθνη τον Δεκέμβριο του 2022, η Τουρκία και η Λιβύη κατήγγειλαν τις αντιρρήσεις της Ελλάδας στις συμφωνίες τους για τους υδρογονάνθρακες και τα θαλάσσια σύνορα, υποστηρίζοντας ότι οι συμφωνίες ήταν πλήρως σύμφωνες με το διεθνές δίκαιο, τονίζοντας ότι οι αξιώσεις της Ελλάδας παραβίαζαν τα κυριαρχικά τους δικαιώματα. Η επιστολή καλούσε την Ελλάδα να εγκαταλείψει τους αβάσιμους ισχυρισμούς και την εχθρική ρητορική της, ζητώντας σεβασμό της κυριαρχίας και των αποφάσεών τους και να τερματιστούν τα μέτρα που κλιμακώνουν την ένταση στη Μεσόγειο.
Η επικύρωση του Μνημονίου αναμενόταν να επικυρωθεί από το τουρκικό κοινοβούλιο τον Ιανουάριο, αλλά η επικύρωση αναβλήθηκε απροσδόκητα, λόγω της επιθυμίας της Άγκυρας να αποφύγει την πρόκληση νέας κρίσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Τουρκία διατηρεί τα γεωτρύπανά της στα χωρικά της ύδατα από το 2020, ώστε να αμβλύνει την ένταση με την ΕΕ. Η Τουρκία σκοπεύει να αποκλιμακώσει την ένταση με την Ελλάδα, η οποία είχε αντιδράσει λόγω των ερευνών για πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τα τουρκικά πλοία στα ύδατα του Αιγαίου και της ανατολικής Μεσογείου, την κυριότητα των οποίων αμφισβητεί η Τουρκία.
Το Μνημόνιο αναμένεται να βρεθεί στην ημερήσια διάταξη κατά την πρώτη συνεδρίαση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής και σύντομα θα παραπεμφθεί στο για έγκριση. Η απουσία αναφοράς στην αμφιλεγόμενη θαλάσσια συμφωνία του 2019 στο μνημόνιο συμφωνίας του 2022 μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης, θα μπορούσε ενδεχομένως να αποτρέψει μια νέα κρίση μεταξύ της Τουρκίας, της Ελλάδας, της Αιγύπτου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αναπαραγωγή του άρθρου μπορεί να γίνει μόνο με ευδιάκριτη αναφορά στην πηγή CosmoStatus και χρήση live link
Με πληροφορίες από το Nordic Monitor
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου