Το πρωί του Σαββάτου, την επομένη της 50ής επετείου του πολέμου του Γιομ Κιπούρ, σημειώθηκε η μεγαλύτερη κλιμάκωση της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης εδώ και χρόνια.
Του Παύλου Τασούλη
Η ροή των γεγονότων ήταν καταιγιστική από χθες το πρωί και μόλις αργά το βράδυ κατάφερα να τα βάλω σε μια σειρά, να τα βρείτε μαζεμένα και τακτοποιημένα.
1. Χθες το πρωί, ο Kataib Izz ad-Din al-Qassam (η μαχητική πτέρυγα της Χαμάς) ανακοίνωσε την έναρξη της επιχείρησης Al-Aqsa Flood, εξαπολύοντας έναν ακόμη τοπικό πόλεμο εναντίον του Ισραήλ. Επίσημα ο λόγος ήταν η τακτική παρενόχληση και οι επιθέσεις που υφίσταντο στο Al-Aqsa οι ντόπιοι Άραβες και οι επιδρομές που πραγματοποιήθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες κατά της Ισλαμικής Τζιχάντ στη Τζενίν.
Στο ξεκίνημα της επιχείρησης, ένα σκάφος προσγειώθηκε στα βόρεια της Λωρίδας της Γάζας, ενώ υπήρξαν βίντεο από προσγείωση μαχητών με "paragliding" (αλεξίπτωτο πλαγιάς) στα μετόπισθεν!
Όλα έγιναν εντυπωσιακά, στο παραδοσιακό αραβικό στυλ της τζιχάντ.
2. Οι πρώτες τρεις ώρες των επιθέσεων της Χαμάς στο Ισραήλ: δεκάδες νεκροί πολίτες, χιλιάδες ρουκέτες και οβίδες, αδράνεια του ισραηλινού στρατού.
Δεν είναι τυχαίο που οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις έχουν κερδίσει τη φήμη ενός από τους πιο επαγγελματικούς στρατούς στον κόσμο, χάρη στους επιτυχημένους πόλεμους με τους Άραβες γείτονες, τις εκατοντάδες επιτυχημένες ειδικές επιχειρήσεις και την εξαιρετική αεροπορία της χώρας. Αυτή τη φορά όμως αυτός ο στρατός δε λειτούργησε.
Ομάδα μαχητών κατέλαβε μια στρατιωτική βάση στο χωριό Kerim-Shalom. Υπάρχουν πολλά πλάνα με σκοτωμένους στρατιώτες των IDF (Israeli Defense Forces) και αιχμαλωτισμένο εξοπλισμό: Η βάση καταλήφθηκε μαζί με άρματα μάχης Merkava IV και αμερικανικά τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού M113, καθώς και ένα εντυπωσιακό οπλοστάσιο φορητών όπλων και εκτοξευτών χειροβομβίδων. Το προσωπικό κοιμόταν κατά τη σύλληψη και δεν είχε χρόνο να αντισταθεί.
Οι μάχες συνεχίστηκαν στο Nativ Ha Asar, στο Berri και στο Sderot. Ο πληθυσμός των παραμεθόριων χωριών πανικοβλήθηκε. Οι αμυντικές δυνάμεις του Ισραήλ άρχισαν να εξαπολύουν αντίποινα μόνο μετά τις 10 π.μ.
Το ισραηλινό Υπουργείο Άμυνας δήλωσε ευθέως ότι η Χαμάς ξεκίνησε πόλεμο εναντίον του Ισραήλ, το οποίο ο Πρωθυπουργός κήρυξε σε "εμπόλεμη κατάσταση" και στις 10.30 ανακοινώθηκε επίσημα η έναρξη της αντιτρομοκρατικής επιχείρησης "Σιδερένια Σπαθιά" κατά της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας.
Κηρύχθηκε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και άρχισε η κινητοποίηση των εφέδρων.
Ταυτόχρονα εκτοξεύτηκαν πάνω από πέντε χιλιάδες βλήματα προς το Ισραήλ (2 χιλιάδες σύμφωνα με αναφορές των Ισραηλινών δυνάμεων ασφαλείας), συνήθως αυτοσχέδιες ρουκέτες που πέφτουν οπουδήποτε, αλλά προκαλούν θόρυβο και πανικό. Το περίφημο σύστημα αεράμυνας των Ισραηλινών "Iron Dome" αποδείχτηκε κατώτερο των περιστάσεων.
Σύμφωνα με το ισραηλινό Υπουργείο Υγείας, ο αριθμός των νεκρών στο Ισραήλ έφτασε στους 40, με 740 τραυματίες.
Υπήρξαν αναφορές στα μέσα ενημέρωσης σχετικά με τη σύλληψη Ισραηλινών στρατιωτών και εποίκων. Η Ισλαμική Τζιχάντ υπερηφανεύεται για 35 αιχμάλωτους στρατιώτες του Ισραηλινού Στρατού.
Στο νότιο Ισραήλ επλήγη το ηλεκτρικό δίκτυο και αναφέρθηκαν διακοπές ρεύματος.
Η ισραηλινή αστυνομία ανέφερε διείσδυση παλαιστίνιων μαχητών σε 14 περιοχές. Οι δυνάμεις ασφαλείας δεν έχουν ακόμη ελέγξει κανένα από αυτά.
Η συνδυασμένη επίθεση της Χαμάς αιφνιδίασε τους Ισραηλινούς και η στρατιωτικοπολιτική ηγεσία του Ισραήλ παρέλυσε από μια τόσο μεγάλης κλίμακας επίθεση, που δεν έχει ανάλογο στη σύγχρονη ιστορία της χώρας. Οι απώλειες αμάχων φαίνεται ότι έχουν ήδη ξεπεράσει αυτές του Β' Πολέμου του Λιβάνου.
Οι πρώτες ενέργειες του ισραηλινού στρατού μοιάζουν ακατανόητες: το σημείο ελέγχου Eretz χάθηκε και οι εκεί στρατιώτες σκοτώθηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν (επαναλαμβάνω: αν κρίνουμε από τα διαθέσιμα πλάνα, πιάστηκαν - κυριολεκτικά - στον ύπνο). Οι μαχητές της Χαμάς κατάφεραν να καταστρέψουν ένα ισραηλινό τανκ που βρισκόταν κοντά στο συνοριακό πέρασμα και κατέλαβαν πολλά τεθωρακισμένα οχήματα.
Παλαιστινιακές ενισχύσεις άρχισαν να εισέρχονται ελεύθερα μέσα από το Erez, βγάζοντας τον αιχμαλωτισμένο εξοπλισμό και τα πτώματα των νεκρών Ισραηλινών. Mαχητές της Χαμάς συνέλαβαν αρκετούς κρατούμενους και τους μετέφεραν στη Λωρίδα της Γάζας. Οι Παλαιστίνιοι κατέλαβαν πολλά κτίρια στο Sderot, με τις μάχες να συνεχίζονται στην πόλη.
Τα ισραηλινά αεροσκάφη δε χρησιμοποιήθηκαν ούτε για να χτυπήσουν τη Γάζα ούτε για να απομονώσουν την περιοχή όπου οι Παλαιστίνιοι διέσχισαν τα σύνορα. Η καθυστερημένη απάντηση του στρατού αποδίδεται στην αναμονή της απόκρισης του υπουργικού συμβούλιο του Νετανιάχου για το πώς ακριβώς θα ανταποκριθεί σε αυτήν την πρόκληση. Παρά την ανακοίνωση της κινητοποίησης εφέδρων στο Ισραήλ, δεν έχουν γίνει αντιληπτές μεγάλης κλίμακας προετοιμασίες για χερσαία επιχείρηση στον Τομέα της Γάζας. Ταυτόχρονα, οι πυραυλικές επιθέσεις σε ισραηλινές πόλεις συνεχίζονται και τα αεροσκάφη μέχρι στιγμής δεν έχουν καταφέρει να τις αποτρέψουν.
3. Μια πρώτη αποτίμηση της κατάστασης στο Ισραήλ.
Ο αμυντικός στρατός δεν ήταν έτοιμος να αποκρούσει επίθεση στα σύνορα. Οι Παλαιστίνιοι κατέλαβαν τουλάχιστον 13 κοινότητες και η συνολική προέλαση των δυνάμεων της Χαμάς ήταν περίπου 30 χιλιόμετρα μέσα στο ισραηλινό έδαφος.
Οι Παλαιστίνιοι διέρρηξαν την περίμετρο ασφαλείας της βάσης χωρίς καθόλου να χρησιμοποιήσουν στρατιωτικό εξοπλισμό - χρησιμοποίησαν κατασκευαστικές μπουλντόζες και κόφτες μετάλλων για να αποσυναρμολογήσουν τον φράχτη.
Ο ισραηλινός στρατός προχωρά σταδιακά σε αντίποινα, αλλά οι επιτιθέμενοι έχουν ένα μεγάλο προβάδισμα. Τουλάχιστον τα μισά από τα ισραηλινά σημεία ελέγχου με στρατιωτικό εξοπλισμό στα σύνορα με τη Λωρίδα της Γάζας βρίσκονται υπό παλαιστινιακό έλεγχο.
Η ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία ανέφερε ότι πραγματοποίησε πλήγματα σε 17 στρατιωτικούς στόχους και 4 κέντρα διοίκησης της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας. 161 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν και άλλοι 931 τραυματίστηκαν, αναφέρει το τηλεοπτικό κανάλι Al-Hadath, επικαλούμενο το υπουργείο Υγείας της Παλαιστίνης.
Ωστόσο: Σύμφωνα με ανεπίσημες πηγές οι Παλαιστίνιοι άνοιξαν δεύτερο μέτωπο στο βορρά. Ξεκίνησε η σύγκρουση μεταξύ των Παλαιστινίων και του ισραηλινού στρατού στην Ανατολική Ιερουσαλήμ (Κουντς).
Σε όλο το Ισραήλ έχει κηρυχθεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
4. Τι τακτικές χρησιμοποιεί η Χαμάς στις μάχες στο Ισραήλ;
Οι Παλαιστίνιοι βασίζονται κυρίως σε ταχυκίνητες ομάδες κρούσης, για τη μεταφορά των οποίων χρησιμοποιούνται ανατρεπόμενα, φορτηγάκια, ακόμη και μοτοποδήλατα. Η επίθεση ξεκίνησε νωρίς το πρωί, όταν σχεδόν όλοι οι στρατιώτες του ισραηλινού στρατού κοιμόντουσαν και βρίσκονταν στους στρατώνες ή είχαν άδεια στο σπίτι. Σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία, οι συνοριοφύλακες σκοτώθηκαν από πυρά ελεύθερων σκοπευτών και δεν πρόλαβαν να κηρύξουν συναγερμό.
Τα βαριά ισραηλινά τεθωρακισμένα οχήματα που καταλήφθηκαν στα συνοριακά περάσματα δεν χρησιμοποιούνται ακόμη για μάχη, αλλά τεθωρακισμένα οχήματα με πολυβόλα, αυτόματους εκτοξευτές χειροβομβίδων και άλλα όπλα χρησιμοποιούνται ήδη ενεργά από τους Παλαιστίνιους εναντίον των ισραηλινών αστυνομικών μονάδων. Οι τελευταίοι δεν μπορούν ακόμη να ανταποκριθούν επαρκώς και δεν είναι σε θέση να σταματήσουν την απειλή.
Ο μαζικός βομβαρδισμός με πυραύλους Qassam μεταφέρεται σταδιακά από πολιτικούς και στρατιωτικούς στόχους σε υποδομές. Χτυπήθηκε το εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του Rutenberg στο Ashkelon.
Τα χτυπήματα από ισραηλινά drones, αεροσκάφη και ελικόπτερα είναι μέχρι στιγμής αναποτελεσματικά: οι Παλαιστίνιοι χρησιμοποιούν ενεργά MANPADS τόσο από κτίρια κατοικιών όσο και από ενέδρες που έχουν προετοιμαστεί εκ των προτέρων.
Χωρίς μακροχρόνια προετοιμασία και λεπτομερείς πληροφορίες, είναι σχεδόν αδύνατο να σχεδιαστεί, πόσο μάλλον να πραγματοποιηθεί, μια τέτοια επίθεση.
5. Μια τέτοια εντυπωσιακή επιτυχία για τη Χαμάς εγκυμονεί εξαιρετικά σοβαρούς κινδύνους για το Ισραήλ.
Επί του παρόντος, η Χαμάς, η Ισλαμική Τζιχάντ, η Ταξιαρχία Μαρτύρων Αλ Άκσα, η Ταξιαρχία Αλ Κουντς και το Τάγμα Tullkarm συμμετέχουν στις μάχες. Πιθανότατα θα δούμε μια πλήρη χερσαία επιχείρηση από τις ισραηλινές αμυντικές δυνάμεις.
Η Χεζμπολάχ υποσχέθηκε να ανοίξει ένα δεύτερο μέτωπο εάν οι ισραηλινές αμυντικές δυνάμεις ξεκινήσουν χερσαία επιχείρηση στη Λωρίδα της Γάζας (η δήλωση έγινε με φόντο την έναρξη συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας στο Ισραήλ).
Ταυτόχρονα, μονάδες αρμάτων μάχης προχώρησαν στα νότια σύνορα της Λωρίδας της Γάζας.
Τέτοιες πολεμικές δηλώσεις της Χεζμπολάχ αποτελούν τυπική αραβική ρητορική, απειλές που επί του παρόντος δεν υλοποιούνται. Το ξέσπασμα ενός πλήρους πολέμου με τη συμμετοχή λιβανέζικων μονάδων σε αυτή τη φάση δε φαίνεται ιδιαίτερα πιστευτό ως ενδεχόμενο. Ωστόσο, ο Λίβανος παρακολουθεί το αν το Τελ Αβίβ μπορεί να επιλύσει την κρίση. Η Χεζμπολάχ, η οποία έχει πολύ μεγαλύτερες στρατιωτικές δυνατότητες από τους Παλαιστίνιους, μπορεί κάλλιστα να θεωρήσει τις ανεπιτυχείς ενέργειες του ισραηλινού στρατού ως αδυναμία και να κάνει την κίνησή της. Αν πάλι δει ότι οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν αρκετές δικές τους δυνάμεις και κινδυνεύουν να βρεθούν στα πρόθυρα της καταστροφής, η Χεζμπολάχ θα ήθελε ενδεχομένως να ενεργήσει ως σωτήρας τους.
6. Οι διεθνείς αντιδράσεις στα γεγονότα φανερώνουν διχασμό μεταξύ των πλουσιότερων χωρών και όλων των υπολοίπων, όπως και στην περίπτωση της Ουκρανίας.
Παρεμπιπτόντως, η Ουκρανία ήταν ο πιο ένθερμος υποστηρικτής του "δικαιώματος του Ισραήλ να αμύνεται απέναντι στην τρομοκρατία".
Ακολούθησε η ΕΕ και ξεχωριστές δηλώσεις από τη Γερμανία, τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο είπε ότι "θα υποστηρίζει πάντα το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα".
Η Ρωσία προσπαθεί να παίξει θετικό ρόλο και βρίσκεται σε επαφή και με τις δύο πλευρές για κατάπαυση του πυρός.
Το Πεντάγωνο θα προσπαθήσει τις επόμενες ημέρες να διασφαλίσει ότι το Ισραήλ έχει όλα όσα χρειάζεται για την αυτοάμυνά του και για να προστατεύσει τους πολίτες του, σύμφωνα με τον Υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ. Το Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΠΑ δήλωσε ότι η Ουάσιγκτον βρίσκεται πλήρως στο πλευρό του Ισραήλ σε σχέση με την κατάσταση με τη Χαμάς.
Μόνο το Ιράν και η Συρία υποστήριξαν ρητά την επιχείρηση. Το Ιράν δήλωσε την πλήρη υποστήριξή του στην επίθεση της Χαμάς.
«Καλωσορίζουμε τις ενέργειες των Παλαιστινίων μαχητών και θα σταθούμε στο πλευρό τους μέχρι την πλήρη απελευθέρωση της Παλαιστίνης και της Ιερουσαλήμ», δήλωσε ο στρατηγός Ραχίμ Σαφαβί, Σύμβουλος του Ανώτατου Ηγέτη του Ιράν, Αλί Χαμενεΐ.
Άλλες δυνάμεις της Μέσης Ανατολής που προσφάτως αναθέρμαναν τις σχέσεις τους με το Ισραήλ στέκονται ουδέτερες. Η Σαουδική Αραβία ζήτησε να σταματήσει άμεσα η βία μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων. Το Κατάρ είπε ότι "μόνο το Ισραήλ είναι υπεύθυνο για τη συνεχιζόμενη κλιμάκωση της βίας κατά του παλαιστινιακού λαού". Η Αίγυπτος δεν εξέφρασε άποψη και είπε απλώς ότι παρακολουθεί την κατάσταση. Η Τουρκία κάλεσε το Ισραήλ να ενεργήσει με αυτοσυγκράτηση και να αποφύγει την κλιμάκωση.
7. Το χτύπημα σχεδιάστηκε προσεκτικά, σε συνθήκες αυξημένης μυστικότητας. Συνδυάστηκε με μια συγκεκριμένη ημερομηνία - την επέτειο του Πολέμου του Γιομ Κιπούρ του 1973 (ο πόλεμος της Αιγύπτου και της Συρίας εναντίον του Ισραήλ για την ανάκτηση των εδαφών που χάθηκαν κατά τη διάρκεια του Πολέμου των Έξι Ημερών) - και με την ημέρα του Σάμπατ.
Ωστόσο, το Ισραήλ αιφνιδιάστηκε. Προφανώς, για τις δυνάμεις ασφαλείας της χώρας, η 50ή επέτειος του Οκτωβριανού Πολέμου ήταν μια ημερομηνία που δεν συνδέονταν με την πιθανότητα ενός συμβολικού, πλην εξαιρετικά επώδυνου χτυπήματος από τους Παλαιστινίους.
Συμβολικό, γιατί αυτό το χτύπημα σαφώς δεν είναι αρκετό για να γονατίσει το Ισραήλ. Είναι όμως ικανό να σπείρει τον πανικό, να βυθίσει την ισραηλινή κοινωνία σε μια ατμόσφαιρα φόβου και μια συνεχή αναμονή νέου χτυπήματος ανά πάσα στιγμή.
Όμως η ουσία δεν περιορίζεται εκεί. Οι Παλαιστίνιοι είχαν γεωπολιτικούς λόγους να αναλάβουν τώρα δράση.
Πρώτον, αποτελεί ένα μήνυμα προς τα κράτη της περιοχής που έχουν αρχίσει να σκέφτονται τη δυνατότητα εξομάλυνσης των σχέσεών τους με το Ισραήλ, με πρώτη τη Σαουδική Αραβία. Πολύς λόγος γίνεται τελευταία ότι το Ριάντ θα μπορούσε να ξεκινήσει προσέγγιση με το Ισραήλ. Και το Ιράν, η χώρα που εποπτεύει τις παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες, δεν θα μπορούσε παρά να αντιδράσει σε αυτό. Έτσι, τις προάλλες, ο Ανώτατος Ηγέτης της Ισλαμικής Δημοκρατίας, Αλί Χαμενεΐ, έκανε μια σειρά από σημαντικές δηλώσεις, συμπεριλαμβανομένων των εξής:
«Οι κυβερνήσεις που αποφασίζουν να ρισκάρουν και να ομαλοποιήσουν τις σχέσεις τους με τους Σιωνιστές αναπόφευκτα θα υποφέρουν και θα χάσουν. Όπως λένε οι Ευρωπαίοι, «στοιχηματίζουν σε ένα άλογο που χάνει». Η σημερινή κατάσταση (στο Ισραήλ) είναι λόγος για να μην το πλησιάσουμε. Δεν πρέπει να κάνουν αυτό το λάθος».
Δεύτερον, η επιχείρηση Al-Aqsa Flood ξεκίνησε όταν όλη η προσοχή της παγκόσμιας κοινότητας στράφηκε στην Ουκρανία. Όπως και οι περισσότεροι πόροι. Η επιλογή της στιγμής της επίθεσης ήταν πολύ επιτυχημένη: πριν από έξι μήνες οι Ηνωμένες Πολιτείες άδειασαν τις αποθήκες όπλων στο Ισραήλ. Τα αμερικανικά πυρομαχικά που αποθηκεύονται στο Ισραήλ μειώθηκαν λόγω της σύγκρουσης στην Ουκρανία.
8. Επίλογος.
Η αρχική επιτυχία της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ είναι μοναδική. Χρησιμοποιήθηκε τέλεια ο παράγοντας αιφνιδιασμός. Θα είναι βέβαια δύσκολο για τους μαχητές της Ισλαμικής Τζιχάντ να διατηρήσουν την επιτυχία, θα είναι όμως και δύσκολο για την ισραηλινή κυβέρνηση να εξηγήσει στον πληθυσμό τους λόγους μιας τέτοιας αποτυχίας.
Η αποτυχία των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών είναι ασυγχώρητη. Οι μαχητές της Χαμάς, μέσα στην απελπισία τους, αξιοποιούν στο έπακρο όλες τις σύγχρονες μεθόδους εξαπάτησης για να αντιμετωπίσουν έναν εχθρό που είναι προφανώς ισχυρότερος. Η Χαμάς έχει υψηλότερο όριο αντοχής στον πόνο και περισσότερο θυμό. Το Ισραήλ έχει περισσότερα να χάσει. Στη νέα εποχή, οι παλιοί μηχανισμοί για την ελαχιστοποίηση των ζημιών δε λειτουργούν πλέον. Αυτός ο γύρος της παλαιστινιο-ισραηλινής σύγκρουσης είναι κάτι καινούριο.
Το Ισραήλ θα απαντήσει αποφασιστικά. Ανεξάρτητα όμως από το πόσο σκληρά θα χτυπήσει ως απάντηση, το χειρότερο πράγμα για την ισραηλινή κυβέρνηση έχει ήδη συμβεί: κλονίστηκαν σοβαρά η εικόνα του αήττητου των IDF και των ισραηλινών υπηρεσιών πληροφοριών ως παντογνώστριες.
Αναπαραγωγή του άρθρου μπορεί να γίνει μόνο με ευδιάκριτη αναφορά στην πηγή CosmoStatus και χρήση live link
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου