Η επιθετικότητα της Τουρκίας κατά της Ελλάδας πλέον γίνεται θέμα τα παγκόσμια ενημερωτικά δίκτυα, τα οποία ανησυχούν για πολεμική αντιπαράθεση μεταξύ δύο χωρών που ανήκουν στο ΝΑΤΟ.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο National Interest και είναι του Michael Rubin, ανώτερου συνεργάτη του American Enterprise Institute.
Μετάφραση: CosmoStatus
Ο Ερντογάν χρειάζεται μια δικαιολογία για να αναβάλλει τις εκλογές ή να εκτρέψει την προσοχή των Τούρκων μέσω εθνικισμού. Με μια σύγκρουση με την Ελλάδα θα πετύχει και τα δύο.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν είναι χαζός. Αντιλαμβάνεται το μεγάλο πρόβλημα το οποίο έχει. Το στοίχημα με τα επιτόκια απέτυχε. Η Τουρκία είναι σχεδόν χρεοκοπημένη. Ο πληθωρισμός πλησιάζει το 100% και το νόμισμα της Τουρκίας βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση. Οι Τούρκοι είναι δυστυχισμένοι. Στο μεταξύ πλησιάζουν εκλογές. Για πολλά χρόνια οι εκλογές δεν είχαν σημασία. Οι ηγέτες της αντιπολίτευσης της Τουρκίας είναι τεμπέληδες, μη χαρισματικοί ή στη φυλακή. Ο Ερντογάν έλεγχε αρκετά τα μέσα ενημέρωσης και τους μηχανισμούς ώστε να μπορεί να ωθήσει τα πράγματα με τον τρόπο του χωρίς πολλές ερωτήσεις, τουλάχιστον από το εσωτερικό της Τουρκίας.
Αυτό άλλαξε το 2019. Το αντιπολιτευόμενο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα κέρδισε οριακά τις δημοτικές εκλογές στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα. Τα αποτελέσματα συγκλόνισαν τον Ερντογάν που διέταξε επανάληψη στην Κωνσταντινούπολη. Τρεις μήνες αργότερα, ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης Εκρέμ Ιμάμογλου, αύξησε τη διαφορά της νίκης του σε σχεδόν 10%, ένα αποτέλεσμα πολύ μεγάλο για να το χωνέψει ο Ερντογάν. Διοκώμενοι και κακοποιημένοι, οι Τούρκοι έφτασαν στα όριά τους. Καθώς τον επόμενο χρόνο η Τουρκία πλησιάζει τόσο τη συμβολική και σημαντική εκατονταετηρίδα της, όσο και τις βουλευτικές και προεδρικές εκλογές, ο Ερντογάν ανησυχεί. Ξέρει ότι υπό κανονικές συνθήκες δεν μπορεί να κερδίσει.
Ο Ερντογάν δεν είναι δημοκράτης. Κάποτε του άρεσε κυνικά η δημοκρατία, όπως ένα τραμ: θα το οδηγούσε όσο πιο μακριά μπορούσε και μετά θα αποχωρούσε. Ωστόσο, υπάρχουν όρια στη δύναμή του. Χρειάζεται μια δικαιολογία είτε για να αναβάλει τις εκλογές, είτε για να αποσπάσει την προσοχή των Τούρκων μέσω του εθνικισμού. Μια σύγκρουση με την Ελλάδα επιτυγχάνει και τα δύο.
Όμως ο Ερντογάν δεν είναι ανόητος. Αφού ο Βλαντιμίρ Πούτιν βάλτωσε στην Ουκρανία, θα πρέπει να εξετάσει την ετοιμότητα της Τουρκίας. Άλλωστε, μετά το πραξικόπημα «Πυρκαγιά του Ράιχσταγκ» του 2016, ο Ερντογάν εκκαθάρισε τον στρατό. Οι Τουρκικές ειδικές δυνάμεις μπορεί να πολεμήσουν τους Αρμένιους στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ ή να επιτέθηκαν σε Κούρδους και Γεζίντι στη Συρία και το Ιράκ με drones και μαχητικά F-16, αλλά η μάχη ενάντια σε ένα γειτονικό μέλος του ΝΑΤΟ είναι εντελώς διαφορετικό ζήτημα. Ο στρατός της Ελλάδας μπορεί να είναι μόνο το ένα τέταρτο του μεγέθους του στρατού της Τουρκίας, αλλά το ηθικό του είναι υψηλότερο και οι Έλληνες είναι οργανωμένοι.
Πώς μπορεί επομένως η Τουρκία να επισπεύσει την κρίση; Ο Ερντογάν πιθανότατα θα πάρει μια σελίδα από το Κινεζικό εγχειρίδιο. Ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός έχει καταλάβει πολλούς βράχους, υφάλους και «σημαντικά στοιχεία» στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Τις περιοχές αυτές όχι μόνο τις έχει μετατρέψει σε στρατιωτικές βάσεις, αλλά χρησιμοποιεί την κατοχή τους για να ενισχύσει τις παράνομες αξιώσεις του Πεκίνου επέκτασης της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης σε πάνω από το 90% των υδάτων της Θάλασσας της Νότιας Κίνας. Η Κίνα ενήργησε αργά και μεθοδικά με τη λεγόμενη στρατηγική της σαλαμοποίησης. Προσαρτούσε λίγα τμήματα κάθε φορά, αλλά ποτέ σε πολλά μαζί με μια κίνηση που θα προκαλούσε τις γειτονικές χώρες ή τις Ηνωμένες Πολιτείες σε σημείο πολέμου.
Ο Ερντογάν και ο Υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, αυξάνουν την αμφισβήτηση της Ελληνικής κυριαρχίας σε νησιά του Αιγαίου, προσπαθώντας να ξαναγράψουν και να επανερμηνεύσουν την Συνθήκη της Λωζάννης του 1923, όπως και μεταγενέστερες συμβάσεις και συμφωνίες. Πιο πιθανό είναι να κάνει την κίνησή του ο Ερντογάν στο Αιγαίο, υποστηρίζοντας ότι τα νησιά είναι Τουρκικά και δεν ανήκουν στην Ελλάδα.
Τα Τουρκικά μαχητικά έχουν παρενοχλήσει του κατοίκους του Καστελλόριζου, το οποίο βρίσκεται ενάμισι μίλι από τις ακτές της Τουρκίας. Η προσπαθεί να καταλάβει ένα νησί με σχεδόν 500 Έλληνες κατοίκους, θα προκαλέσει πόλεμο, τον οποίο ο Ερντογάν θέλει να αποφύγει.
Σε συνέντευξή του ο Κωνσταντίνος Φίλης, διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, τονίζει ότι τους τελευταίους μήνες η Τουρκία υπερίπταται νησιών όπως το Αγαθονήσι, το Φαρμακονήσι, η Κανδελιούσσα και η Κίναρος. Οι Τούρκοι χρησιμοποιούν μαχητικά αεροσκάφη αλλά και μη επανδρωμένα αεροσκάφη για τις υπερπτήσεις τους, συνήθως στοχεύοντας τα νησιά μεταξύ 3 και 5 το πρωί. Κάθε ένα είναι μικρό. Το Αγαθονήσι, το βορειότερο νησί των Δωδεκανήσων, βρίσκεται μόλις 8 μίλια από τις Τουρκικές ακτές και κατοικείται από 200 Έλληνες. Η κοινότητα του Φαρμακονησίου είναι ακόμη μικρότερη και βρίσκεται 14 μίλια νοτιότερα. Πριν 10 χρόνια, κατοικούσαν σ’ αυτό μόλις 10 άνθρωποι.
Ενώ η Κανδελιούσσα είναι ακατοίκητη, είναι στρατηγικής σημασίας και ανήκει στον Δήμο Νισύρου, που έχει περίπου 1000 κατοίκους. Επειδή η Κανδελιούσσα είναι αρκετά πιο Δυτικά από πολλά άλλα Ελληνικά νησιά, από ένα Τουρκικό φυλάκιο θα μπορούσαν ουσιαστικά να πηδήξουν πάνω του, σφίγγοντας τη θηλιά γύρω από τα ανατολικά Ελληνικά νησιά, επιτρέποντας στην Τουρκία να τα αποκλείσει. Η Κίναρος, επίσης ακατοίκητη, είναι ακόμα πιο δυτικά και είναι το δεύτερο δυτικότερο νησί των Δωδεκανήσων μετά την Αστυπάλαια.
Ο Ερντογάν θα μπορούσε να αποβιβάσει πεζοναύτες ή ειδικές δυνάμεις στο νησί και μετά να προκαλέσει την Ελλάδα να τους διώξει. Αυτή η διπλωματική κρίση θα μπορούσε να αναζωογονήσει τη θρησκευτική βάση του Ερντογάν και τους Τούρκους εθνικιστές. Ο Ερντογάν θα μπορούσε ταυτόχρονα να υποστηρίξει ότι οποιαδήποτε κριτική εναντίον του ή των πράξεών του θα ήταν προδοσία. Εάν η κρίση οδηγήσει σε στρατιωτική αψιμαχία, ο Ερντογάν θα μπορούσε να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης και να ακυρώσει εντελώς τις εκλογές.
Ο Ερντογάν θα μπορούσε να υπολογίζει σε Αμερικανική και Ευρωπαϊκή «ουδετερότητα». Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει ασκήσει κριτική και στις δύο χώρες για υπερπτήσεις, παρόλο που η Τουρκία είναι αυτή που πραγματοποιεί πτήσεις πάνω από Ελληνικό έδαφος και όχι το αντίθετο. Εάν η Τουρκία δημιουργήσει ένα τετελεσμένο γεγονός, ο Ερντογάν μπορεί να ελπίζει ότι οι ΗΠΑ, η ΕΕ και ο ΟΗΕ θα του επιτρέψουν να βαλτώσει την Ελλάδα σε ανειλικρινείς διαπραγματεύσεις, ενώ θα δημιουργεί τετελεσμένα επί του πεδίου. Εδώ, έρχεται στο μυαλό το εγχειρίδιο της Τουρκίας για την Κύπρο.
Πολύ συχνά, οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ αφήνουν τον εαυτό τους να αποσπάται η προσοχή τους, κάτι που από το οποίο άλλοι επιτιθέμενοι αναζητούν πλεονέκτημα. Είναι σημαντικό τόσο η Ουάσιγκτον όσο και οι Βρυξέλλες να σκέφτονται προληπτικά: Οποιαδήποτε Τουρκική κίνηση στα Ελληνικά νησιά θα πυροδοτήσει στρατιωτική απάντηση κατά των Τουρκικών δυνάμεων σε αυτά τα νησιά που θα ταπείνωναν τον Ερντογάν και θα επιτάχυναν την πτώση του, γίνουν δεν γίνουν εκλογές. Ο Ερντογάν μπορεί να θέλει να τον θεωρούν σουλτάνο και να τον θυμούνται ως πιο σοβαρό από τον Ατατούρκ, αλλά θα πρέπει να καταλάβει ότι αν σήμερα ακολουθήσει αυτή την πορεία δράσης, η τύχη του θα είναι αυτή του Αργεντινού δικτάτορα Λεοπόλντο Γκαλτιέρι που ανατράπηκε και φυλακίστηκε μετά την αποτυχία του να καταλάβει τα νησιά Φώκλαντ.
Σχόλιο CosmoStatus:
Μία και μοναδική παράθεση από την Συνθήκη της Λωζάννης θα μπορούσε να τερματίσει τις Τουρκικές αμφισβητήσεις και τις όποιες αμφιβολίες έχουν οι αναγνώστες του έγκυρου National Interest για τις διεκδικήσεις της Τουρκίας:
«Κάθε νησί που απέχει περισσότερο από 3 ν.μ. από τις ακτές της Μικράς Ασίας ανήκει στην Ελλάδα, εκτός και αν υπάρχει διαφορετική αναφορά στην Συνθήκη».
Αναπαραγωγή του άρθρου μπορεί να γίνει μόνο με ευδιάκριτη αναφορά στην πηγή CosmoStatus και χρήση live link
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου