Οι αποκαλύψεις και το ξεμπρόστιασμα της Τουρκίας είναι καθημερινό φαινόμενο στον διεθνή Τύπο.
Οι New York Times δημοσίευσαν το άρθρο του Steven Erlanger για τα κατορθώματα και τις απειλές του Ταγίπ Ερντογάν και των συν αυτώ κατά της Ελλάδας, σε ένα άρθρο που μπορείτε να διαβάσετε σε μετάφραση του CosmoStatus.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας είπε ότι τα στρατεύματα της χώρας του «μπορεί να φτάσουν ξαφνικά μια νύχτα» στην Ελλάδα. Με τον πληθωρισμό ανεξέλεγκτο και τη λίρα να βυθίζεται, μια κατασκευασμένη κρίση μπορεί να είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται.
Την περασμένη εβδομάδα σε ένα κλειστό δείπνο στην Πράγα, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης απευθυνόταν στους 44 Ευρωπαίους ηγέτες όταν ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν της Τουρκίας τον διέκοψε και ξεκίνησε μια λεκτική διαμάχη.
Πριν φύγει από την αίθουσα, ο κ. Ερντογάν κατηγόρησε τον κ. Μητσοτάκη για ανειλικρίνεια σχετικά με τη διευθέτηση των διαφορών στο ανατολικό Αιγαίο και κατηγόρησε την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι τάσσεται με τα μέλη της, Ελλάδα και Κύπρο, σύμφωνα με Ευρωπαίο διπλωμάτη και δύο ανώτερους Ευρωπαίους αξιωματούχους που βρίσκονταν εκεί.
Ενώ οι παρευρισκόμενοι, έκπληκτοι και ενοχλημένοι, τελείωναν το δείπνο τους, ο κ. Ερντογάν στη συνέντευξη Τύπου ξέσπασε κατά της Ελλάδας και απείλησε με εισβολή. «Μπορεί να φτάσουμε ξαφνικά ένα βράδυ», είπε. Όταν ένας δημοσιογράφος ρώτησε αν αυτό σήμαινε ότι θα επιτεθεί στην Ελλάδα, ο Τούρκος πρόεδρος είπε: «Πράγματι, το καταλάβατε».
Το ξέσπασμα ήταν το τελευταίο από τον κ. Ερντογάν. Καθώς αντιμετωπίζει αυξανόμενες πολιτικές και οικονομικές δυσκολίες πριν από τις εκλογές της άνοιξης, από το περασμένο καλοκαίρι έχει εντείνει τις απειλές του κατά της συμμάχου του (Ελλάδας) στο ΝΑΤΟ, χρησιμοποιώντας γλώσσα που συνήθως χρησιμοποιείται από τα στρατιωτικά γεράκια και τους υπερεθνικιστές.
Ενώ λίγοι διπλωμάτες ή αναλυτές προβλέπουν πόλεμο, υπάρχει μια αυξανόμενη αίσθηση μεταξύ των Ευρωπαίων διπλωματών ότι ένας πολιτικά απειλούμενος Ερντογάν γίνεται όλο και πιο επικίνδυνος για τους γείτονές του και ότι μπορεί να συμβούν ατυχήματα.
Ο κ. Ερντογάν χρειάζεται μία κρίση για να ενισχύσει την ασταθή του θέση μετά από σχεδόν 20 χρόνια στην εξουσία, δήλωσε ένας διπλωμάτης που ειδικεύεται στην Τουρκία, ζητώντας να διατηρήσει την ανωνυμία του. Και αν δεν του παρασχεθεί, είπε ο διπλωμάτης, μπορεί να τη δημιουργήσει.
Οι αυξανόμενες εντάσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και οι δύο μέλη του ΝΑΤΟ, απειλούν τώρα να προσθέσουν μια δύσκολη νέα διάσταση στις προσπάθειες της Ευρώπης να διατηρήσει την ενότητά της απέναντι στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις συσσωρευμένες οικονομικές επιπτώσεις της.
Ήδη, ο κ. Ερντογάν αποτελεί ενοχλητικό και απρόβλεπτο σύμμαχο για τους εταίρους του στο ΝΑΤΟ. Οι οικονομικές του προκλήσεις και η επιθυμία του να χαράξει μια σταθερή σφαίρα ασφάλειας για την Τουρκία σε μια σκληρή γειτονιά, τον έχουν ωθήσει ακόμη πιο κοντά στον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν της Ρωσίας.
Ο κ. Ερντογάν έχει βρει κάποιο καταφύγιο από την ανοιχτή κριτική των συμμάχων, λόγω των προσπαθειών του να μεσολαβήσει μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, ειδικά με τη συμφωνία που επέτρεψε τις εξαγωγές Ουκρανικών σιτηρών.
Αλλά, αρνήθηκε να επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία και συνεχίζει να παίρνει Ρωσικό αέριο μέσω του αγωγού TurkStream, ενώ ζητά από τη Μόσχα να καθυστερήσει τις πληρωμές για την ενέργεια. Την Πέμπτη, ο κ. Ερντογάν συνάντησε τον κ. Πούτιν στο Καζακστάν, όπου συζήτησαν τη μετατροπή της Τουρκίας σε ενεργειακό κόμβο για την εξαγωγή περισσότερου Ρωσικού φυσικού αερίου μετά την καταστροφή των αγωγών προς τη Γερμανία στη Βαλτική Θάλασσα.
Όμως είναι η κλιμακούμενη ρητορική κατά της Ελλάδας που τραβάει πλέον ιδιαίτερα την προσοχή. Ο Sinan Ulgen, διευθυντής του EDAM, ενός ερευνητικού ιδρύματος με έδρα την Κωνσταντινούπολη, είπε ότι φυσικά υπάρχει μια εκλογική πτυχή στις ενέργειες του κ. Ερντογάν. Υπάρχουν όμως επίσης βαθιά ριζωμένα προβλήματα που ευνοούν τη χρόνια αστάθεια και τις επικίνδυνες εντάσεις.
«Η Τουρκία και η Ελλάδα έχουν μια σειρά από άλυτες διμερείς διαφορές» είπε, «και αυτό ευνοεί τη δημιουργία ενός κλίματος αύξησης της έντασης, όποτε το επιθυμήσει κάποιος πολιτικός στην Άγκυρα ή την Αθήνα».
Οι δύο χώρες παραλίγο να πάνε σε πόλεμο την δεκαετία του 1970 για την εκμετάλλευση της ενέργειας στο Αιγαίο, το 1995-96 για αξιώσεις επί αμφισβητούμενων ακατοίκητων βράχων στην ανατολική Μεσόγειο και το 2020, ξανά για την εκμετάλλευση της ενέργειας σε αμφισβητούμενα ύδατα.
Σημείωση CosmoStatus: εδώ ο αξιότιμος συντάκτης των NYT θα μας επιτρέψει να του πούμε πως είναι αδιάβαστος, καθώς η Ελλάδα δεν αμφισβητεί τίποτα. Η Τουρκία είναι αυτή που αμφισβητεί την Ελληνική κυριαρχία σε ξηρά και θάλασσα, η Τουρκία αμφισβητεί το Διεθνές Δίκαιο, η Τουρκία αμφισβητεί και ζητά την αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάννης που με ξεκάθαρο τρόπο αποδίδει τα νησιά που απέχουν περισσότερο από 3 ν.μ. από τις ακτές της Μικράς Ασίας στην Ελλάδα, εκτός και αν ορίζεται διαφορετικά, η Τουρκία καταπατά το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Ο κ. Μητσοτάκης επίσης βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο, με τις εκλογές να αναμένονται για το ερχόμενο καλοκαίρι, χτυπημένος από ένα συνεχές σκάνδαλο τηλεφωνικών υποκλοπών σε αντιπάλους πολιτικούς και δημοσιογράφους. Όπως και στην Τουρκία, τίποτα δεν ανταποκρίνεται καλύτερα στον πατριωτισμό των Ελλήνων από ότι μια καλή κόντρα με τον παλιό εχθρό.
Προσπαθεί να φανεί σταθερός χωρίς να κλιμακώνει την ένταση. Στο δείπνο στην Πράγα, ο κ. Μητσοτάκης απάντησε (στον κ. Ερντογάν) ότι οι ηγέτες πρέπει να λύνουν προβλήματα και όχι να δημιουργούν νέα, ότι είναι έτοιμος να συζητήσει όλα τα θέματα αλλά δεν μπορεί να μείνει σιωπηλός ενώ η Τουρκία απειλεί την κυριαρχία των Ελληνικών νησιών.
«Όχι κ. Ερντογάν, όχι στο μπούλινγκ» είπε σε πρόσφατη ομιλία του. Ο κ. Μητσοτάκης είπε σε δημοσιογράφους ότι είναι ανοιχτός σε συνομιλίες με τον κ. Ερντογάν, παρά το βιτριόλι, λέγοντας πως θεωρεί απίθανη μια στρατιωτική σύγκρουση. «Δεν πιστεύω πως αυτό θα γίνει ποτέ» είπε. «Και εάν γίνει, Θεός φυλάξει, η Τουρκία θα λάβει μια απολύτως συντριπτική απάντηση».
Αναφερόταν στην στρατιωτική ικανότητα της Ελλάδας που έχει ενισχυθεί σημαντικά τον τελευταίο καιρό, στο πλαίσιο των διευρυμένων αμυντικών συμφωνιών με τη Γαλλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο κ. Μητσοτάκης εκμεταλλεύτηκε επίσης την ενόχληση των Αμερικανών για τις σχέσεις του κ. Ερντογάν με τη Ρωσία και την καθυστέρησή του να εγκρίνει τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ με τη Φινλανδία και τη Σουηδία για να ενισχύσει τις σχέσεις με την Ουάσιγκτον. Τον Μάιο, ήταν ο πρώτος Έλληνας πρωθυπουργός που μίλησε στο Κογκρέσο, το οποίο προέτρεψε να επανεξετάσει τις πωλήσεις όπλων στην Τουρκία.
Είπε ότι η Ελλάδα θα αγοράσει F-35 ενώ δεν πωλούνται στην Τουρκία επειδή αγόρασε το Ρωσικό αμυντικό αντιαεροπορικό σύστημα (S-400), η οποία πιέζει να αποκτήσει περισσότερα F-16 και κιτ εκσυγχρονισμού, χρησιμοποιώντας τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ ως μοχλό πίεσης.
Αλλά ο κ. Ερντογάν αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα στη χώρα του, κάνοντας την ένταση με την Ελλάδα έναν εύκολο και παραδοσιακό τρόπο για να αποπροσανατολίσει την προσοχή και να βρει υποστηρικτές.
Ο κ. Ερντογάν είναι πρόεδρος μιας κατεστραμμένης οικονομίας, με τον πληθωρισμό να τρέχει επίσημα στο 83% ετησίως —αλλά πιθανότατα υψηλότερο— και το νόμισμα να υποτιμάται. Το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της Τουρκίας, που αποτελεί ένα μέτρο πλούτου, μειώθηκε στα περίπου 7.500 δολάρια από τα 12.600 δολάρια το 2013, με βάση τον πραγματικό πληθυσμό της Τουρκίας, ο οποίος περιλαμβάνει τώρα και περίπου 4 εκατομμύρια Σύριους πρόσφυγες, σύμφωνα με τον Bilge Yilmaz, καθηγητή στο Wharton School του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια.
Ο κ. Ερντογάν συνέχισε να μειώνει τα επιτόκια σε αντίθεση με τις οικονομικές συμβουλές. «Πρέπει να αντιστρέψουμε τη νομισματική πολιτική» είπε ο κ. Γιλμάζ, ο οποίος διαφημίζεται ως πιθανός Υπουργός Οικονομικών σε περίπτωση που ο κ. Ερντογάν χάσει τις εκλογές. «Μια ισχυρή προσαρμογή της οικονομίας δεν θα είναι εύκολη».
Αυξάνεται επίσης η λαϊκή δυσαρέσκεια για το συνεχιζόμενο κόστος των προσφύγων, τους οποίους έφερε ο κ. Ερντογάν ως γενναιόδωρη χειρονομία προς τους μουσουλμάνους που αντιμετωπίζουν δυσκολίες.
Ωστόσο, ο κ. Ερντογάν πιστεύεται ότι έχει ένα σταθερό 30% των ψήφων ως βάση του και κυριαρχεί στα ελεγχόμενα από την κυβέρνηση μέσα ενημέρωσης, με πολλούς δημοσιογράφους της αντιπολίτευσης και πολιτικούς να φυλακίζονται ή να φιμώνονται.
Σε έκθεσή της την Τετάρτη, η Ευρωπαϊκή Ένωση επέκρινε τη «δημοκρατική οπισθοδρόμηση» και είπε ότι «στον τομέα της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, η Τουρκία πρέπει να αντιστρέψει την αρνητική τάση κατά προτεραιότητα αντιμετωπίζοντας την αποδυνάμωση των αποτελεσματικών ελέγχων και ισορροπιών στο πολιτικό σύστημα». Ωστόσο, σε αυτό το σημείο, οι αναλυτές πιστεύουν ότι ο κ. Ερντογάν μπορεί να χάσει την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο και μπορεί να χάσει και τις προεδρικές εκλογές.
Αυτή είναι μια ανάλυση που απορρίπτεται κατηγορηματικά από το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του κ. Ερντογάν, το AKP, δήλωσε ο Volkan Bozkir, πρώην διπλωμάτης και μέλος του κοινοβουλίου, ο οποίος λέει κατηγορηματικά ότι ο κ. Ερντογάν και το κόμμα του θα επανεκλεγούν.
Ο Κωνσταντίνος Φίλης, διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος, πιστεύει ότι ο κ. Ερντογάν προσπαθεί να κρατήσει ανοιχτές όλες τις επιλογές, «προβάλλοντας την Ελλάδα ως βολική εξωτερική απειλή και δημιουργώντας ένα επικίνδυνο πλαίσιο εντός του οποίου θα μπορούσε εκ των προτέρων να δικαιολογήσει μια πιθανή κίνηση κατά της Ελλάδας».
Όσο για την Ουάσιγκτον, είπε, λένε στον κ. Ερντογάν: «Σας ευχαριστούμε γι’ αυτό που κάνατε στην Ουκρανία, φυσικά δεν έχετε επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία, αλλά εντάξει, είστε σε δύσκολη θέση, στρατηγικά, διπλωματικά, οικονομικά, αλλά μην τολμήσετε να κάνετε κάτι στο Αιγαίο ή στην Ανατολική Μεσόγειο που θα φέρει προβλήματα στο ΝΑΤΟ».
Πιθανότατα, είπε ο κ. Φίλης, ο κ. Ερντογάν θα στείλει ξανά μετανάστες προς την Ευρώπη ή θα ξεκινήσει νέες ενεργειακές έρευνες σε αμφισβητούμενες περιοχές ανοιχτά της Κύπρου ή της Κρήτης, που προκάλεσαν σχεδόν σύγκρουση το 2020, ή θα αναχαιτίσει ένα Ελληνικό πλοίο που μεταφέρει στρατιωτικό εξοπλισμό σε ένα από τα Νησιά Αιγαίου.
Ο κ. Ulgen επίσης δεν αναμένει ένοπλες συγκρούσεις, αλλά δεν θα εκπλαγεί. «Θα μπορούσε να συμβεί; Δεν είναι κάτι που μπορούμε να το αποκλείσουμε πλέον» είπε. «Αλλά αν συμβεί, θα είναι μικρής κλίμακας».
Αναπαραγωγή του άρθρου μπορεί να γίνει μόνο με ευδιάκριτη αναφορά στην πηγή CosmoStatus και χρήση live link
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου