Πέμπτη 10 Νοεμβρίου 2022

National Interest: Γιατί η Τουρκία πρέπει να στραφεί στην Ανατολή

Η Ανατολική Ασία δεν επιβάλλει τις αξίες και τους όρους που επιδιώκει να επιβάλει η Δύση στην Τουρκία.


Ο τρόπος σκέψης στην Τουρκία, τρόπος εντελώς συμφεροντολογικός για την εξυπηρέτηση των βραχυπρόθεσμων συμφερόντων τους, αναπτύσσεται στο άρθρο του Oktay Kucukdegirmenci στο National Interest. Ο Τούρκος αρθρογράφος είναι υποψήφιος διδάκτορας πολιτικών επιστημών του Πανεπιστημίου Shandong της Κίνας. Πάντως, από τον τρόπο που αναπτύσσει τη σκέψη του, δεν δείχνει και τόσο «πολιτικός». Περισσότερο με κακομαθημένο Τούρκο της γενιάς του Ερντογάν μοιάζει…

Η μετάφραση του άρθρου έγινε από το CosmoStatus.

Το ενδιαφέρον της Τουρκίας για τον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) ήρθε στο προσκήνιο το 2013 όταν ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είπε στον τότε πρωθυπουργό της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν «να μας συμπεριλάβετε στους Πέντε της Σαγκάης. Ας πούμε «αντίο» στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ας τους αφήσουμε. Τι νόημα έχει να καθυστερούμε τόσο πολύ;».

Ο SCO, με τον οποία η Τουρκία είναι εταίρος και σε διάλογο από το 2012, καλύπτει σήμερα περίπου το 60% της Ευρασίας, το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού και περίπου το 20% της παγκόσμιας οικονομίας. Μετά από τη σύνοδο που πραγματοποιήθηκε στη Σαμαρκάνδη του Ουζμπεκιστάν, στις 15-16 Σεπτεμβρίου 2022, ο Ερντογάν δήλωσε ότι «στόχος μας είναι η πλήρης ένταξη». Θα πρέπει επομένως η Τουρκία να ενταχθεί επίσημα στον SCO;

Η Ιστορία αποτελεί τον οδηγό. Όταν η Δημοκρατία της Τουρκίας δημιουργήθηκε από τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ το 1923, η «δυτικοποίηση» καθορίστηκε ως η κύρια εξωτερική πολιτική / σκοπός / παράδειγμα. Στην πραγματικότητα, αυτός ο στόχος καθορίστηκε την τελευταία περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η Τουρκία ήθελε να εκσυγχρονιστεί / εκμοντερνιστεί και ο Δυτικός κόσμος ήταν το μόνο παράδειγμα εκσυγχρονισμού / εκμοντερνισμού. Για τις χώρες που προσπαθούσαν να εκσυγχρονιστούν / εκμοντερνιστούν, η Δυτικοποίηση αποτελούσε το συνώνυμο της προόδου.

Υπό αυτό το πρίσμα, η περιπέτεια της Τουρκίας με την Ε.Ε. ξεκίνησε το 1959, όταν υπέβαλε αίτηση εισόδου στην τότε ΕΟΚ. Στη συνέχεια, με τη συμφωνία εταιρικής σχέσης που υπογράφηκε το 1963 και υλοποιήθηκε το 1964, η διαδικασία ξεκίνησε. Η Ε.Ε. μεγάλωσε 6 φορές, το 1973, το 1981, το 1986, το 1995, το 2004 και το 2013. Όμως, υπήρξαν χώρες που έγιναν μέλη ενώ είχαν υποβάλλει αίτηση μετά την Τουρκία, ενώ η Τουρκία δεν συμπεριλήφθηκε.

Η υποψηφιότητα της Τουρκίας εγκρίθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του Ελσίνκι το 1999 και στη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών το 2004 αποφασίστηκε να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις τον Οκτώβριο του 2005, με τη δήλωση ότι η Τουρκία πληρούσε τα πολιτικά κριτήρια για την ένταξη. Στο πλαίσιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, το κεκτημένο της Ε.Ε. αφορά 35 κεφάλαια. Επί του παρόντος, έχουν ανοίξει 16 κεφάλαια κατά τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας, ένα από τα οποία έχει κλείσει προσωρινά. 14 κεφάλαια μπλοκαρίστηκαν λόγω των πολιτικών εμποδίων του Συμβουλίου της Ε.Ε. και της ελληνοκυπριακής διοίκησης.

σ.σ. Ο υποψήφιος διδάκτορας αρνείται να παραδεχτεί την ύπαρξη της Δημοκρατίας της Κύπρου, όπως και η χώρα του. Επομένως, πως είναι δυνατόν να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις ένταξης της Τουρκίας, εάν αυτή δεν αναγνωρίζει ένα από τα μέλη της Ένωσης στην οποία θέλει να εισέλθει;

Κανένα κεφάλαιο δεν άνοιξε για διαπραγματεύσεις μετά το κλείσιμο του κεφαλαίου Επιστήμη και Έρευνα, έστω και προσωρινά. Η διαδικασία των διαπραγματεύσεων άρχισε να επιβραδύνεται και η ένταση στις σχέσεις αυξήθηκε, ειδικά μετά το 2007-2008. Η πολιτική κρίση με την Ε.Ε. έφτασε στο αποκορύφωμά της με την πρόταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για αναστολή των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία, στην έκθεση για την Τουρκία το 2019-2020. Η Τουρκία πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι είναι καιρός να αλλάξει το παράδειγμα της εξωτερικής της πολιτικής, αποδεχόμενη ότι δεν θα γίνει δεκτή στην Ε.Ε, η οποία καθυστερεί εδώ και 60 χρόνια.

σ.σ. αντί να κατακρίνει την Ε.Ε. ο συντάκτης, καλό θα είναι να προχωρήσει σε αυτοκριτική και να αναρωτηθεί εάν η χώρα του έχει εκπληρώσει τα κριτήρια ένταξης στην Ε.Ε. Ένταξη α λα καρτ, δεν υπάρχει σε μία Ένωση και ειδικά την Ευρωπαϊκή. Είτε συμμορφώνεσαι με τους κανόνες και τις αρχές και γίνεσαι μέλος, είτε αρνείσαι, οπότε μένεις απέξω μέχρι να συμμορφωθείς.

Η Τουρκία είναι μια χώρα που δεν έχει ακόμη ολοκληρώσει πλήρως τον εκσυγχρονισμό της. Ωστόσο, ο σημερινός κόσμος είναι πολύ διαφορετικός από την προηγούμενη περίοδο, όταν η Δυτικοποίηση τέθηκε ως στόχος. Ο δυτικός κόσμος δεν είναι πλέον το μόνο παράδειγμα εκσυγχρονισμού. Χώρες όπως η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, η Κίνα και η Σιγκαπούρη εντάχθηκαν στην SCO και άλλες όπως η Μαλαισία, η Ινδονησία και η Ταϊλάνδη θα τις ακολουθήσουν τα επόμενα χρόνια. Ως εκ τούτου, η Δυτικοποίηση δεν πρέπει πλέον να είναι στόχος της εξωτερικής πολιτικής, επειδή ο ασιατικός εκσυγχρονισμός έδειξε στους Τούρκους ότι είναι δυνατός ο εκσυγχρονισμός χωρίς Δυτικοποίηση.

σ.σ. Η πονηριά των Τούρκων σε όλο της το μεγαλείο. Αφού δεν μπορούμε να επιτύχουμε τον στόχο της Δυτικοποίησης, ας προσπαθήσουμε να πετύχουμε στόχους χαμηλότερους, σαν τους Ασιατικούς, που μας βολεύουν περισσότερο.

Επιπλέον, η Δύση έχει ταχθεί κατά της Τουρκίας σε εξαιρετικά σημαντικά ζητήματα όπως η Κύπρος, στην ανατολική Μεσόγειο, στη Συρία, στο προσφυγικό, στην απόπειρα πραξικοπήματος των Γκιουλενιστών στις 15 Ιουλίου 2016, στο θέμα του τρομοκρατικού Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) και των απειλών κατά της Τουρκικής κυριαρχίας. Πόσες ασιατικές χώρες έχουν πάρει θέση κατά της Τουρκίας για όλα αυτά τα θέματα;

σ.σ. Με ποιον τρόπο η ΕΕ έχει λάβει θέση ενάντια στην Τουρκία αναφορικά με το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016; Ποιος απειλεί την Τουρκική κυριαρχία; Η Ελλάδα; Πράγματι καμία χώρα της Ασίας δεν έχει λάβει θέση κατά της Τουρκίας όπως έχουν λάβει χώρες της Ε.Ε, καθώς βρίσκονται πολύ μακριά από την Τουρκία και δεν δέχονται τις απειλές της Τουρκίας και … δεν τις νοιάζει τι συμβαίνει στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως δεν νοιάζει πολλές Ευρωπαϊκές χώρες τι συμβαίνει στην περιοχή της Ινδονησίας ή των Φιλιππίνων!

Μετά την ομιλία του Ερντογάν το 2013, άρχισαν οι συζητήσεις για μια «μετατόπιση του άξονα» στην Τουρκία. Τίθενται ερωτήσεις όπως «Στρέφεται η Τουρκία προς την Ανατολή;». Ωστόσο, θεωρώ ότι αυτά τα πλαίσια είναι λανθασμένα επειδή αυτές οι επιφανειακές συζητήσεις βασίζονται στις αποφάσεις της Άγκυρας να προσεγγίσει την SCO. Ωστόσο, αυτό που χρειάζεται η Τουρκία είναι κάτι περισσότερο από την SCO.

Ως εκ τούτου, θα ήταν καταλληλότερο για την Τουρκία να στρέψει το κέντρο βάρους της εξωτερικής της πολιτικής προς την Ασία. Το πολιτικό, οικονομικό, ακόμη και στρατιωτικό κέντρο βάρους του κόσμου μετατοπίζεται ανατολικά. Φυσικά, είναι πολύ λογικό να ακολουθήσει η Τουρκία.

Κατά συνέπεια, η Τουρκία θα πρέπει να τερματίσει οριστικά την περιπέτειά της με την ΕΕ. Αυτό δεν σημαίνει απομάκρυνση από τη Δύση, αυτή καθαυτή, αλλά προστασία των εθνικών συμφερόντων και της υπερηφάνειας της Τουρκίας. Αφού η Τουρκία δεν θα γίνει ποτέ μέλος της ΕΕ, γιατί να ασχολείται; Οι γείτονες της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή είναι προς το παρόν αποτυχημένα (διαλυμένα) κράτη και δεν υπάρχουν κατάλληλες συνθήκες για περιφερειακή ολοκλήρωση μαζί τους. Όμως σήμερα, η δημιουργία περιφερειών ισχυροποιείται παγκοσμίως. Η Τουρκία πρέπει να αναζητήσει αλλού εταίρους.

σ.σ. Η Τουρκία αντιλαμβάνεται τη δημιουργία περιφερειών με τον δικό της τρόπο. Όχι μέσω Ενώσεων όπως της Ευρωπαϊκής, αλλά δημιουργίας σφαιρών επιρροής. Η Τουρκία θέλει να δημιουργήσει τη δική της σφαίρα επιρροής, αποτελούμενη από όλα τα συνορεύοντα με αυτή κράτη και ακόμη παραπέρα, στα όρια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αυτό όμως, δεν θα της το επιτρέψει κανείς.

Η Τουρκία χρειάζεται ενέργεια, ξένα κεφάλαια και επενδύσεις. Για να πάρουμε αυτά τα πράγματα από τη Δύση χρειάζεται να υποκύψουμε στις Δυτικές συνθήκες και απαιτήσεις. Ωστόσο, όταν κοιτάμε τη λίστα με τους δισεκατομμυριούχους και τις μεγαλύτερες εταιρείες στον κόσμο, η Ασία ανεβαίνει. Η Δύση δεν είναι πλέον η μόνη επιλογή για ξένα κεφάλαια και επενδύσεις. Η Τουρκία μπορεί να προσελκύσει άμεσα αυτές τις νέες πηγές χωρίς να κάνει παραχωρήσεις στη Δύση. Συνεργασία στους τομείς των τεχνολογιών της πληροφορίας και του λογισμικού με την Ινδία, ενέργεια, κατασκευές και τουρισμός με τη Ρωσία και τις χώρες της Κεντρικής Ασίας, μεταφορά τεχνολογίας και τουρισμός με την Κίνα και συνεργασία πυρηνικής τεχνολογίας με το Πακιστάν, μπορούν να ωφελήσουν την Τουρκία. Το πιο σημαντικό, η Ανατολική Ασία δεν επιβάλλει τις αξίες και τους όρους που η Δύση επιδιώκει να επιβάλει στην Τουρκία.

Η Τουρκία δεν μπορεί να στρέψει το πρόσωπό της ούτε δυτικά, ούτε βόρεια, ούτε νότια, ούτε ανατολικά, λόγω της κεντρικής της θέσης, αλλά μπορεί να επωφεληθεί ως περιφερειακή γέφυρα. Αυτό το κέντρο βάρους ήταν στη Δύση για σχεδόν διακόσια χρόνια, αλλά τώρα βρίσκεται στην Ανατολή. Επομένως, μια αλλαγή στο παράδειγμα που ακολουθείται, είναι απαραίτητη και έχει ήδη καθυστερήσει.

σ.σ. Όπως αναφέραμε και προηγουμένως, η Τουρκία δεν θέλει να αλλάξει κάτι για να ενταχθεί κάπου. Θέλει ένταξη α λα καρτ, σύμφωνα με τους δικούς της κανόνες, με τα δικά της συμφέροντα. Ποιος θα την δεχτεί; Ποιος θα την ανεχτεί;

Αναπαραγωγή του άρθρου μπορεί να γίνει μόνο με ευδιάκριτη αναφορά στην πηγή CosmoStatus και χρήση live link


 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου